Werkgroep Behoud de Peel (WBdP) heeft van de rechter gedeeltelijk gelijk gekregen in de zaak over het onttrekken van water bij de Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel en de nadelige gevolgen voor het nabijgelegen Natura 2000-gebied De Bult in Deurne. De staatsecretaris van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LNV) moet van de rechtbank met een beter onderbouwd verhaal komen over hoe het natuurgebied voldoende beschermd wordt.
De werkgroep had om handhaving gevraagd omdat er bij de oude start- en landingsbaan van de voormalige vliegbasis zonder natuurvergunning water werd onttrokken. “Indien dit niet zou worden gehonoreerd, hadden we om passende maatregelen gevraagd om verslechtering van de waterhuishouding van De Bult te voorkomen”, legt voorzitter Wim van Opbergen van WBdP uit.
Hinderwetvergunning
De rechtbank oordeelde echter dat er geen natuurvergunning vereist is, omdat de drainage al vergund was met de Hinderwetvergunning van 1991. “Die vergunning kregen wij overigens pas ruim nadat wij ons beroep hadden ingesteld, omdat Defensie die eerst weigerde te geven”, aldus Van Opbergen.
Het feit dat er voor de onderbemaling geen lozingsvergunning van waterschap Aa en Maas is gevraagd of verleend, is volgens de rechtbank niet van belang voor De Bult. Het beroep dat de werkgroep had ingesteld tegen de weigering om te handhaven, is daarom ongegrond verklaard. “De rechtbank oordeelt echter dat ons beroep betreffende de weigering om passende maatregelen te treffen wel gegrond is”, zegt Van Opbergen.
Dreigende verslechtering
Volgens de rechtbank moet er iets worden ondernomen, omdat er sprake is van dreigende verslechtering van de situatie bij natuurgebied De Bult. De staatssecretaris van het ministerie van LNV mag de drainage/onderbemaling alleen voortzetten als blijkt dat er voldoende andere maatregelen getroffen worden die de verslechtering tegengaan.
De staatssecretaris verwees daarvoor naar het LESA-rapport (landschaps-ecologische systeemanalyse) dat gemaakt is in het kader van de ‘gebiedsgerichte aanpak’ voor De Bult, maar daaruit blijkt volgens de rechtbank onvoldoende welke maatregelen getroffen gaan worden en of die wel voldoende zijn.
Onvoldoende informatie
Daarbij speelt ook mee dat er onvoldoende informatie is over het effect van de drainage. Het gemaal heeft een capaciteit van 600.000 kuub per jaar. “Maar hoeveel water er nou precies wordt onttrokken, daar geeft Defensie nog steeds geen informatie over”, vertelt Van Opbergen.
De rechtbank vindt dat hoe groter het effect op het natuurgebied is, des te meer reden er is om te stoppen met de drainage. Ook is er nog geen besluit genomen over reactivering van de vliegbasis. Wanneer die niet opnieuw in gebruik wordt genomen, is volgens de rechtbank het belang kleiner om door te gaan met het onttrekken van water.
PFAS
De rechtszaak van WBdP heeft indirect ook te maken met het geschil tussen het ministerie van Defensie en waterschap Aa en Maas. Het water dat onder de landings- en startbanen wordt weggehaald, is vervuild met PFAS en wordt geloosd op een beek bij De Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel.
Aa en Maas wil dat Defensie hier nog voor 1 oktober mee stopt en gaat anders een boete van 20.000 euro per overtreding opleggen. De PFAS-stof die bij Vredepeel werd aangetroffen, is PFOS. Dit zit onder andere in het blusschuim dat vroeger op de vliegbasis werd gebruikt.
Deze stof is sinds 2006 verboden en wordt tegenwoordig niet meer ingezet door Defensie. Omdat de waardes die het waterschap heeft gemeten bij Vredepeel 49 keer hoger zijn dan de norm die daarvoor geldt, eist Aa en Maas dat de lozingen stoppen. Het ministerie meldt echter vooralsnog dat het hier om ‘militaire redenen’ niet aan kan voldoen.
Foto: Bevers Installatietechniek/Pexels
