Oorlogsveteranen dragen een verhaal met zich mee, een verhaal dat ze kunnen vertellen aan de wereld maar alleen delen met elkaar. Het is om deze reden dat het plan is opgevat om een ontmoetingspunt te openen in Deurne; een plek waar veteranen uit de gemeente elkaar kunnen treffen, waar gepraat kan worden over de heftige maar ook de mooie momenten van hun uitzending. Het idee staat nog in de kinderschoenen, maar als het aan de initiatiefnemers ligt zullen er grote stappen worden gezet.
Eén van die stappen werd gezet op Bevrijdingsdag 2021, de dag waarop een herinneringssteen van 75 jaar bevrijding is onthuld. De stoeptegel met daarop een afbeelding van door de straat marcherende militairen, ligt pal voor de ingang van Sint Jozefs gemeenschapshuis ‘Hofke van Marijke’. Voor deze gelegenheid waren burgemeester Greet Buter en pers aanwezig en dat vormde een uitgelezen kans voor initiators Henk Frerichs en Jelle van der Steen om hun plan wereldkundig te maken.
Ontmoetingsbijeenkomsten
Het idee om ontmoetingsbijeenkomsten voor veteranen te organiseren werd al in de zomer van 2018 geboren. In de binnentuin van het appartementencomplex waar Frerichs kort daarvoor zijn intrek gedaan had, vond hij op een tafeltje een uitgave van veteranenblad ‘Checkpoint’. Via deze weg raakte hij in gesprek met een oudere medebewoner die het blad daar had neergelegd.
“In de gemeente Deurne werd jaarlijks een bijeenkomst georganiseerd voor oud KNIL militairen. Deze medebewoner had van die gelegenheid altijd dankbaar gebruik gemaakt maar gezien de gemiddelde leeftijd van de genodigden was dit een aflopende zaak. Bij mensen die zijn ervaring niet delen, stuitte hij regelmatig op onbegrip en zelfs sarcasme, hij miste het contact met lotgenoten daarom enorm. Het verhaal van mijn mede-veteraan raakte me zo dat ik besloot hier iets mee te doen” vertelt Frerichs.
Dezelfde golflengte
In 2019 trof Frerichs, Jelle van der Steen in een parkeergarage en raakte met hem aan de praat. Hij herkende hem door zijn deelname aan de Invictus Games (een internationaal sportevenement voor fysiek en/of mentaal gewonde militairen) en wist dus dat ze een gezamenlijk verleden hebben. Van het één kwam het ander. “Binnen vijf seconden was er een klik” vertelt van der Steen, “Zo gaat dat vaak met oud-militairen, het gezamenlijk verleden maakt dat je op dezelfde golflengte zit.”
Omdat van der Steen zelf heeft ervaren hoe fijn en helpend contact met mede-veteranen kan zijn en dit in zijn eigen gemeente miste, omarmde hij het plan van Frerichs. Sinds die ontmoeting in de parkeergarage trekken de twee hierin samen op. Doel was om al in 2020 operationeel te zijn, maar hier gooide corona roet in het eten. Het idee belandde in de ijskast, om daar een jaar later weer uit te komen.
Ontmoetingspunt
Omdat Frerichs’ roots in de Sint Jozef liggen, is ‘het Hofke’ de beoogde locatie voor het veteranenontmoetingspunt. De herinneringssteen die voor de ingang is neergelegd levert een prachtige bijdrage aan de symboliek.
Behoefte aan onderling contact
Voor de gelegenheid was ook oud inspecteur generaal der krijgsmacht en toekomstig voorzitter van het Veteranen Platform Hans van Griensven aanwezig. Hij is betrokken geweest bij het opzetten van diverse ontmoetingsplekken voor veteranen in het land en heeft dus een waardevolle adviserende rol. “Bij veteranen denken we al snel aan hen die tijdens de Tweede Wereldoorlog dienden, maar ook militairen die later zijn uitgezonden verdienen erkenning. Er is veel behoefte aan onderling contact” vertelt hij “Maar laten we alsjeblieft niet de illusie wekken dat alle oudgedienden getraumatiseerd zijn. Natuurlijk is het uitwisselen van deze ervaringen belangrijk, maar daarmee sluit je zeker 90 procent uit. Het kan ook gewoon fijn zijn om bier te drinken met mensen die aan een half woord genoeg hebben omdat ze begrijpen wat een uitzending is.”
Superinitiatief
Burgemeester Buter noemt het plaatsen van de herinneringssteen en het plan van Frerichs en van der Steen een superinitiatief waaraan ze graag haar medewerking verleent. “Het is belangrijk dat we ons realiseren hoe goed we het hebben in ons relatief veilige land en om aandacht te hebben voor de mensen die er vroeger en ook meer recent voor hebben gezorgd dat dit zo is.”
Oude en jonge oudgedienden
Bij oorlogsveteranen denken we vaak aan ouderen, maar er zijn natuurlijk ook steeds meer jonge oudgedienden. De gemeente Deurne telt er enkele honderden. Zelf werd Frerichs uitgezonden naar de tweede Golfoorlog, de Jonge veteraan van der Steen diende in Bosnië en Irak. “Om gedeelde ervaringen te hebben, hoef je niet persé dezelfde uitzending meegemaakt te hebben. Het plan is om álle veteranen in de gemeente ruimte te bieden om elkaar te ontmoeten. Leeftijd en afdeling zijn niet relevant.”
Lokale oorlogsveteranen
Het is dus de bedoeling dat lokale oorlogsveteranen straks een bezoek kunnen brengen aan de ontmoetingsplek in het Hofke van Marijke. In welke frequentie er bijeenkomsten georganiseerd worden, is nog onbekend. Dit is afhankelijk van animo en wensen van bezoekers. Ook over de naam is nog geen ei gelegd, er is nog volop ruimte om mee te denken. De initiatiefnemers en burgemeester hopen op een groot succes en beraden zich op een manier om alle veteranen in de gemeente te bereiken.
Geïnteresseerden kunnen zich per email aanmelden bij Henk Frerichs via hnkfr0810@hccnet.nl
Foto’s: Martien van Dam – tekst Daniëlle van den Haterd
