Van de 33 Brabantse woningcorporaties gaan er 31 komende jaren steeds vaker biobased isoleren. Ook de Deurnese woningbouwvereniging Bergopwaarts is van plan om meer te gaan werken met plantaardige materialen zoals stro, vlas, vezelhennep, lisdodde en sorghum. Het is uniek voor Nederland dat zoveel woningcorporaties in één provincie dit voornemen hebben.
In mei van dit jaar tekenden tien corporaties uit Noordoost Brabant een overeenkomst en binnenkort volgt Midden Brabant. In West- en Zuidoost Brabant zijn er al eerder afspraken gemaakt tussen woningcorporaties. Met het ondertekenen van een commitmentverklaring is de eerste stap gezet om in 2027 de huurwoningen van de woningcorporaties voor 100 procent met biobased isolatiematerialen te verduurzamen.
‘Huis ‘ademt’ beter’
Dat is volgens de samenwerkende organisaties goed nieuws voor zowel de huurders, het milieu en boeren die de natuurlijke materialen verbouwen: “Het natuurlijke isolatiemateriaal houdt woningen ’s winters lekker warm en ’s zomers heerlijk koel. Ook ‘ademt’ het huis hierdoor beter, dus is er minder vocht en een betere luchtkwaliteit in huis.”
De woningcorporaties worden in het project bijgestaan door non-profitorganisatie Building Balance die het gebruik van biogrondstoffen samen met de ministeries van LNV, BZK, EZK en I&W stimuleert in de Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB). Volgens Building Balance is het isoleren met plantaardige materialen een goede ontwikkeling voor het milieu: “Deze gewassen halen namelijk CO2 uit de lucht. Door de planten te gebruiken als isolatiemateriaal blijft die CO2 mooi opgesloten in muren en daken. Verder maakt het ander, vervuilend, isolatiemateriaal overbodig.”
Van land tot pand
Ook voor boeren is het volgens Building Balance een uitgelezen kans om hierin een zogeheten Van Land tot Pand-samenwerking bij op te zetten. Dat gebeurt op dit moment bijvoorbeeld al in Liessel door Kuunders Akkerbouw met de graansoort sorghum en door Janke van Dijk die lisdodde teelt in Helenaveen.
De ondernemers merken dat biobased isoleren en bouwen volop in de belangstelling staat, omdat de huidige productie van bouwmaterialen en het bouwen zelf veel afval oplevert en veel energie kost. “De vraag wordt enorm, denk ik, zeker nu de CO2-uitstoot de komende jaren fors moet worden gereduceerd”, zegt Piet van Gog. Hij is mede-eigenaar van Loonbedrijf Kuunders, dat langs de Biezendreef in Liessel al sorghum heeft verbouwd.
Lisdodde
Ook Janke van Dijk heeft een plant waar veel interesse voor is vanuit de bouwwereld. Bij haar bedrijf Paludiplants in Helenaveen doet ze veel onderzoek naar waterplanten, die ze vermeerdert en verkoopt. Zeventig procent van haar planten zijn lisdodde, bekend van de verticale ‘bruine sigaar’ aan de bovenkant. “De stengel van de lisdodde bestaat uit kleine kamertjes die lucht vasthouden. Dat maakt de lisdodde geliefd als isolatiemateriaal bij bouwbedrijven”, zegt Van Dijk.
Building Balance legt de verbinding tussen enerzijds ondernemers als Van Gog en Van Dijk en anderzijds projecten als die van de woningcorporaties waarbij biobased wordt geisoleerd. “In heel Nederland willen we 25 zelfstandig functionerende ketens gerealiseerd hebben in 2030”, vertelt Harold van de Ven. Hij is ‘ketenregisseur’ in Brabant. “Zo’n keten houdt in dat iedereen die nodig is om een ‘biobased’ gebouw neer te zetten met elkaar samenwerkt. Dus van boer tot bouwer, maar ook iedereen ertussenin, zoals architecten.”
Ook agrariërs als Janke van Dijk en bedrijven als Kuunders dragen daar volgens Van de Ven aan bij: “Natuurlijk is er ook weerstand onder agrariërs, want het gaat om ingrijpende veranderingen. Dat moeten we niet negeren. Vandaar dat wij als Building Balance in gesprek gaan met deze agrariërs. Want als we roepen dat het anders moet, dan moeten we ook meedenken.”
Foto’s: Marc Bolsius
