Deurne en Zeilberg werden op 24 september 1944 bevrijd van het Duitse juk, maar dat gold niet voor iedereen in Zeilberg. In de lezing ‘Aan de hand van Gerard Kortooms naar de bevrijding’ wordt komende woensdag onder meer antwoord gegeven op de vraag hoe het kwam dat die bevrijding voor de ‘Deurnese Hoek’ pas twee maanden later volgde dan voor de rest van de inwoners van Zeilberg en Deurne.
De lezing is een initiatief van heemkundekring H.N. Ouwerling, die Martien van Rijt en Hans van Toer heeft uitgenodigd om vanuit hun eigen invalshoek te vertellen over de oorlogstijd. Beide sprekers zijn al ruim 15 jaar lid van de werkgroep Dodenherdenking Zeilberg en hebben zich door de jaren heen uitvoerig verdiept in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en voornamelijk de gebeurtenissen in die tijd in onze regio.
Dagboek Gerard Kortooms
Van Rijt (62) is geïnteresseerd geraakt in deze periode door de verhalen die hij hoorde van zijn vader die ondergedoken zat en korte tijd gevangene was in een strafkamp en door de getuigenissen van zijn moeder die ze met hem deelde. Bovendien is de tante van Martien één van de gesneuvelden die genoemd worden op het oorlogsmonument in Zeilberg.
Tijdens de bijeenkomst leest Van Rijt fragmenten voor uit het dagboek van Gerard Kortooms over de periode van 2 september tot en met 23 november 1944, de dag waarop de laatste Duitsers over de gemeentegrens van Deurne werden verdreven. In het dagboek van Kortooms verhaalt hij wat hijzelf hoorde en zag, maar beschrijft hij ook wat er rondom de gemeentewoning gebeurde, waarin de familie Kortooms woonde.
‘Deurnese hoek’
Vader Kortooms was directeur van de Turfstrooiselfabriek van de gemeente Deurne. Hun woning ‘Peelheim’ heeft de oorlog niet overleefd en een evacuatie dreef de familie Kortooms, net als andere inwoners van de ‘Deurnese hoek’, Limburg in.
Hans van Toer (64) geeft uitleg over deze periode aan de hand van diverse feiten en vertelt wat er zich allemaal afspeelde in die tijd in de Peel en in de gemeente Deurne in het bijzonder. Ook verklaart hij waardoor de bevrijding voor Gerard Kortooms en diens lotgenoten pas op 23 november 1944 tot stand kwam.
Van Toer heeft door zijn netwerken in Israël, Amerika, Engeland en Duitsland kennis kunnen nemen van de persoonlijke verhalen van mensen die meevochten, maar ook van hen die slachtoffer waren en hebben geleden tijdens de donkere oorlogsdagen.
‘De Peel onder vuur’
Verder heeft Hans ook meegeschreven aan de wekelijkse serie over de Tweede Wereldoorlog ‘De Peel onder vuur’, die in het Weekblad voor Deurne verscheen in 2019. Die verhalen zijn aan het eind van hetzelfde jaar gebundeld in twee boeken. Die sleepten de Prijs voor de Nieuwsbladjournalistiek 2020 in de wacht. Martien van Rijt heeft met leden van de werkgroep Dodenherdenking Zeilberg de verhalen van bijna vijfentwintig oorlogsgetuigen uit de Zeilberg in video-interviews vastgelegd. Ook hij schreef mee aan de verhalenreeks ‘De Peel onder vuur’.
De lezing ‘Aan de hand van Gerard Kortooms naar de bevrijding’ vindt woensdag 16 oktober om 20.00 uur plaats in Sociaal Cultureel Centrum Den Draai aan de Blasiusstraat 1 in Deurne-Zeilberg. Entree voor leden van de heemkundekring is gratis, niet-leden betalen 3 euro.
Foto: heemkundekering H.N. Ouwerling
