Een jaar lang mag de bieb in Deurne zich de Beste Bibliotheek van Nederland noemen. Afgelopen donderdag won de Deurnese vestiging van Bibliotheek Helmond-Peel de verkiezing met maar liefst 2268 van de 8325 publieksstemmen en het beste rapport van de vakjury.
Bibliotheek Deurne liet daarmee de vier andere genomineerde achter zich. De prijs werd tijdens het congres ‘Bibliotheekplaza’ in Den Haag uitgereikt door het Bibliotheekblad in samenwerking met Stichting NBD Biblion.
‘Kroon op ons werk’
Daarmee heeft de bibliotheek in Deurne zich in een paar jaar tijd ontwikkeld van een vestiging die jarenlang te weinig geld kreeg van de gemeente tot een plek midden in de samenleving waar veel meer gebeurt dan het uitlenen van boeken alleen. “Dit is een kroon op ons werk in Deurne. We komen van ver en hebben dit echt samen met de gemeente en gemeenschap gedaan”, zegt Robin Verleisdonk van Bibliotheek Helmond-Peel.
Lees ook: Deurne heeft beste bibliotheek van Nederland vanwege ‘nauwe verbinding met lokale community’
In mei van 2022 zat de directeur-bestuurder bij een vergadering van de Raadscommissie Omgeving in Deurne en benadrukte Verleisdonk dat er structureel meer geld nodig was om de toekomst van een bibliotheek in onze gemeente te kunnen waarborgen. De gezamenlijke financiering door de gemeenten Helmond, Deurne, Asten en Someren van de vestigingen van Bibliotheek Helmond-Peel was in die tijd scheef gegroeid. Deurne droeg 7 euro per inwoner bij, Helmond 18 euro en Asten en Someren 13 á 14 euro.
Noodkreet
Dat Deurne in verhouding al jaren te weinig geld uitgaf aan de bibliotheek had ook zo zijn gevolgen, legde Robin Verleisdonk destijds uit: “Er zijn mensen die naar Asten gaan. Dat verbieden we niet want in Deurne is er een beperkte collectie. Dat heeft te maken met de financiering door de gemeente, die is in Asten al die jaren het dubbele van wat de gemeente Deurne bijdraagt. Daarom is er in Asten dus een grotere collectie.”
Na de noodkreet van de bibliotheekdirecteur werd de jaarlijkse subsidie in Deurne verdubbeld naar 530.000 euro per jaar en werd extra geld aan de bieb toegekend via de landelijke ‘Regeling eenmalige specifieke uitkeringen en subsidies lokale bibliotheekvoorzieningen’ (SPUK). Hiermee konden de openingstijden, collectie en het programma-aanbod worden uitgebreid en kon professioneel personeel worden aangenomen.
Ook werd begin vorig jaar door de wethouders van de gemeenten Deurne, Helmond, Asten en Someren het Convenant Bibliotheekwerk Helmond-Peel ondertekend. Hiermee werd het belang van de bibliotheek voor inwoners van de vier gemeenten benadrukt door de wethouders en werden afspraken gemaakt over de financiering van de bibliotheken.
Veranderende rol
Met die steun heeft de Deurnese bieb kunnen laten zien hoe belangrijk het is dat een gemeente een goede en stabiele bibliotheekvoorziening heeft. Daarbij speelt ook de veranderende rol van bibliotheken in de maatschappij mee. “Van alleen boeken uitlenen is al lang geen sprake meer. De bibliotheek draagt actief bij aan de ontwikkeling van mensen op het gebied van onder andere taalontwikkeling, kennisdeling en ontmoeting”, zegt Verleisdonk.
Dat resulteerde afgelopen jaar ook in een toename van het aantal bibliotheekleden en de uitleen van boeken. In Deurne steeg het aantal leden van 5.821 naar 6.297 personen. De uitleen van boeken ging omhoog van 102.475 in 2022 naar 109.891 exemplaren vorig jaar. Van alle vier de bibliotheken in Deurne, Helmond, Asten en Someren bij elkaar stegen de prestaties ook. Het ledenaantal ging omhoog van 31.833 naar 35.660 en het aantal uitgeleende boeken steeg van 556.103 naar 593.671.
Huis voor de Samenleving
De verhuizing van Bibliotheek Deurne van het cultuurcentrum naar het gemeentehuis heeft volgens directeur-bestuurder Robin Verleisdonk ook een positief effect gehad: “Door de overstap zien we dat de bibliotheek in Deurne makkelijker gevonden wordt. In het Huis voor de Samenleving zie je dat we weer die opgaande lijn terug hebben gevonden en kunnen we eigenlijk veel beter die nieuwe rol van de bieb uitvoeren.”
Ook de vakjury bij de verkiezing van Beste Bibliotheek van Nederland is niet ontgaan dat de Deurnese vestiging voortaan veel meer is dan een boeken-uitleenfabriek. “De bibliotheek zet zeer krachtig in op het concept ‘de Bibliotheek op school’ en is daar in Deurne erg succesvol in. De aandacht voor het thema dit jaar: ‘Ga lezen!’, springt in het oog bij deze bieb”, aldus de jury.
Leesbevordering
Ook werd de bibliotheek geroemd om wat het team van medewerkers doet aan leesbevordering en hoe vernieuwend en succesvol dit in Deurne is in combinatie met een goede samenwerking met verschillende partners. “Fijn dat wordt opgemerkt dat wij serieus bezig zijn met leesbevordering en dat we goede verbindingen leggen met communities om ons heen. Onze medewerkers zetten zich daarvoor met hart en ziel in”, vertelt Manager Maatschappelijke Bibliotheek Ank Mooren. In het oordeel van de jury werd ook de keuze van Bibliotheek Deurne meegenomen om een Poolse programmamaker aan te nemen om contacten te leggen met de Poolse gemeenschap in de regio.
De bredere rol van bibliotheken in de samenleving komt volgens de jury goed tot zijn recht bij de vestiging in het Huis voor de Samenleving. Ook directeur-bestuurder Robin Verleisdonk ziet die ontwikkeling in de bieb in Deurne: “Je krijgt een uitwisseling van bezoekers die komen voor dienstverlening van de gemeente of naar de bibliotheek komen. Er liggen mogelijkheden voor digitale cursussen, lezingen en samenwerkingen met andere organisaties zoals de LEV-groep. Die laatste partij heeft bijvoorbeeld geen expert in huis als het gaat om geletterdheid maar ze bereiken wel veel mensen in een doelgroep die wij ook graag willen helpen.”
Educatieve veld
Naast de maatschappelijke rol, is de bibliotheek ook betrokken bij het educatieve veld, legt Verleisdonk uit: “We werken hard om de samenwerking met het onderwijs in onze regio verder vorm te geven. We bereiken een kleine 14.000 leerlingen in het basisonderwijs en 3.800 leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarnaast werken we nauw samen met Hogeschool de Kempel om nieuwe leerkrachten genoeg bagage mee te geven op het gebied van leesplezier, maar ook op het gebied van cultuureducatie en digitale geletterdheid.”
Bibliotheek Helmond-Peel laat weten apetrots te zijn op alle medewerkers, vrijwilligers en samenwerkingspartners: “Aan alle mensen die op onze bibliotheek in Deurne gestemd hebben: heel erg bedankt! Samen hebben we gebouwd aan een prachtige bibliotheek voor Deurne. Deze titel is een kroon op al deze inspanningen.”
Foto’s: Biblion/DMG/gemeente Deurne/Bibliotheek Deurne/Dave van Hout
