De werkgroep ‘Helenaveen van Toen’ en het 4 en 5 mei-comité staan donderdag 21 november stil bij een belangrijk moment in de geschiedenis van het dorp; de bevrijding van Helenaveen door een aantal jonge Schotten van het 9de bataljon Cameronians. De herdenking vindt gedeeltelijk plaats in Mierlo, waar tien van de Schotse soldaten liggen begraven op de Engelse erebegraafplaats. Het andere gedeelte van de herdenking vindt plaats in Helenaveen, waar een klein monument wordt onthuld.
De bevrijding van Helenaveen voelde destijds niet als een feest, weet Jan Woezik van de werkgroep: “Toen de bevrijding eindelijk kwam, was ons dorp leeg en zwaar beschadigd. De kerk en het klooster waren afgebrand, de huizen geplunderd. Maar het zwaarste van alles was misschien wel de afwezigheid van onze mannen, die tijdens de razzia waren weggevoerd.”
‘Dappere jongens’
Helenaveen werd bevrijd door het Schotse 9de bataljon Cameronians. “Dappere jongens die hun leven op het spel zetten voor onze vrijheid. Zij vochten voor een dorp dat zij niet kenden, voor mensen die zij nooit hadden ontmoet. Hun offer is onmetelijk en hun namen mogen we nooit vergeten”, zegt Woezik. Op 21 november willen de werkgroep en leden van de KBO ter nagedachtenis aan hun moed bloemen leggen op de graven in Mierlo van de tien jonge Schotten die bij de bevrijding van Helenaveen om het leven kwamen.
Daarna keren de leden van de werkgroep en andere geïnteresseerden terug naar Helenaveen om het monument te onthullen. Dat moet de herinnering aan de verschrikkingen van de oorlog en de bevrijding levend houden. Het monument staat vlak bij de Hogebrug, naast het fietspad. Het zijn restanten van een tankversperring die de Duitse opmars moest stoppen, een zogeheten aspergeversperring.
Gerestaureerd
“Dirk Verberne heeft deze versperring gerestaureerd en gecompleteerd met twee stalen balken volgens de originele tekeningen. Op deze dag zullen we de versperring officieel aanbrengen en onthullen”, vertelt Jan Woezik van werkgroep ‘Helenaveen van Toen’. Vanuit de gemeente Deurne is wethouder Helm Verhees aanwezig bij de onthulling. Hierna is er een bijeenkomst in Dorpscentrum De Gouden Helm, waarbij een film wordt vertoond over de bevrijding van Helenaveen.
Voor de herdenking verzamelen de leden van de werkgroep en de KBO zich op donderdag 21 november samen met andere belangstellenden om 12.45 uur bij De Gouden Helm aan de Oude Peelstraat 3 in Helenaveen om vervolgens om 13.00 uur naar Mierlo te vertrekken.
Daar vindt om 13.30 uur op de begraafplaats de bloemlegging op de graven van de Schotse bevrijders plaats. Om 14.30 uur gaat de reis terug naar Helenaveen, waar om 15.00 uur de gerestaureerde aspergeversperring bij de Hogebrug wordt onthuld. Daarna wordt om 15.30 uur samengekomen in de Gouden Helm en is de film van Rob Smit over de bevrijding van Helenaveen te zien. Belangstellenden kunnen ook vanaf 15.00 uur aansluiten in Helenaveen.
Aanmelden voor deze bijeenkomst kan door een email te sturen naar info@helenaveenvantoen.nl met vermelding van je naam en telefoonnummer. Er wordt ook gevraagd om in het bericht te vermelden of je de hele middag wilt bijwonen of later in Helenaveen aansluit. Ook horen de leden van de werkgroep graag of je met eigen vervoer naar Mierlo rijdt of dat je graag met iemand anders meerijdt.
Foto: Werkgroep Bevrijding Helenaveen