Onderneemster Janke van Dijk uit Helenaveen heeft de Agrifoodpluim gewonnen met haar bedrijf PaludiPlants, waar eetbare waterplanten zoals lisdodden worden geteeld. Gedeputeerde Elies Lemkes-Straver van de provincie Noord-Brabant reikte de onderscheiding aan Van Dijk uit.
De Agrifoodpluim is bedoeld als aanmoedigingsprijs voor ondernemers die een innovatieve bijdrage leveren aan de transitie naar een vitale, duurzame en maatschappelijk gewaardeerde agrifoodsector in Brabant.
Natte teelten
De planten die Janke van Dijk kweekt, werken waterzuiverend en dienen als waterbuffer. Daarnaast zijn ze te gebruiken als alternatief voor traditionele bouwmaterialen. Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde Landbouw, Voedsel, Bodem en Brede Welvaart, is enthousiast over de mogelijkheden van de zogeheten natte teelten, zoals bij het bedrijf van Van Dijk: “Praktisch alle delen van de soorten moerasplanten die PaludiPlants aanbiedt kunnen worden gebruikt voor food, feed en bouwtoepassingen.”
Van Dijk laat volgens de gedeputeerde uitstekend zien dat er nieuwe mogelijkheden zijn in de doorontwikkeling van een agrarisch bedrijf, ondanks veranderende natuurlijke condities, zoals een hoger waterpeil. “Kennis, creativiteit, een flinke dosis drive en samenwerking met onder andere de waterschappen en Innovatiehuis de Peel vormen de basis voor Janke’s innovatieve startup. Met veel genoegen reik ik dan ook deze pluim uit aan PaludiPlants”, aldus Lemkes-Straver.
Onderzoek
Janke van Dijk legt uit dat natte teelten nog relatief onbekend zijn bij het grotere publiek. “Ik hield me tijdens mijn studie aan de HAS al graag bezig met niche-onderwerpen. Ik was nieuwsgierig naar natte teelt. Wat houdt het precies in en vooral: wat zijn de mogelijkheden? Waterschap De Dommel bood mij de kans het onderwerp grondig te onderzoeken.” Na haar afstuderen ging van Dijk verder met haar onderzoek. Ze experimenteerde in de kas van haar vader, die blauwe bessen teelt. Na de eerste positieve bevindingen werd ze zo enthousiast, dat ze drie jaar geleden PaludiPlants startte.
“Als agrarische sector staan we voor de mooie uitdaging om met en voor de natuur te gaan werken. Natte teelten kunnen hier uitkomst in bieden en worden steeds belangrijker in de toekomst. Zeker als we kijken naar het veranderende klimaat”, zegt Van Dijk.
Het vernatten van een gebied brengt volgens haar wel uitdagingen met zich mee en vraagt van agrarisch ondernemers aanpassingsvermogen. Het waterschap wil bijvoorbeeld de sloten meer laten meanderen, zodat ze niet meer in een rechte lijn lopen. Ook wordt op sommige plekken het grondwaterpeil verhoogd en ontstaat meer nattere grond. “In eerste instantie geen goed nieuws voor boeren die er aardappelen of bijvoorbeeld maïs telen. Is er voor die agrariërs een alternatieve vorm van landbouw mogelijk? Het antwoord is dus ja”, zegt Janke van Dijk.
Sterke vezels
De lisdodden die ze teelt, hebben naast hun vermogen om water vast te houden en te filteren, nog een hele mooie eigenschap volgens Van Dijk: “De vezels zijn zó sterk, dat ze gebruikt kunnen worden als alternatief bouwmateriaal. In gemalen en geperste vorm is het een goed en duurzaam alternatief voor materialen als spaanplaat en mdf. In fijne vorm is het in te blazen in bestaande huizen als isolatiemateriaal, in plaats van bijvoorbeeld tempex bolletjes.”
PaludiPlants draagt volgens de provincie op verschillende vlakken bij aan de ambities van Noord-Brabant voor de landbouw- en voedselketen van morgen, zoals beschreven in het beleidskader Landbouw en Voedsel 2030. Daarbij stelt de provincie zich onder andere ten doel dat de Brabantse landbouw- en voedselproductie in 2030 de meest duurzame in Europa is. Zo wil de provincie er voor zorgen dat de Brabantse landbouw– en voedselketen een positieve bijdrage levert aan de Europese klimaatdoelstellingen en aan een gezonde leefomgeving.
‘Nog te abstract’
Van Dijk laat volgens de provincie met PaludiPlants veel mogelijkheden voor de toekomst zien. Haar ambitie is om de voordelen van natte teelt op grotere schaal te delen. “Het is voor veel mensen nog te abstract. Ik zou het graag beeldender maken,” zegt de jonge onderneemster.
Ze is blij dat er met veel partijen samen wordt gebouwd aan een grotere keten. “Met agrariërs, ondernemers, waterschappen en de provincie gaan we een project draaien dat verder gaat dan eerdere pilots. Daarom ben ik ook heel erg blij met deze erkenning in de vorm van de Agrifoodpluim. Een bevestiging dat we op de goede weg zijn”, concludeert Janke van Dijk.
Foto: provincie Noord-Brabant/PaludiPlants
