Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft Rusland dinsdag schuldig bevonden aan het neerschieten van vlucht MH-17, waarbij ook het Neerkantse gezin Wals-Martens om het leven kwam. Het is voor het eerst dat een internationale rechtbank oordeelt over de rol van Rusland bij de ramp met het toestel van Malaysia Airlines.
Hierbij kwamen op 17 juli 2014 alle 298 inzittenden om het leven. Onder hen ook het Neerkantse gezin, bestaande uit Jeroen (47) en Nicole (43) en hun kinderen Brett (17), Jinte (15), Amèl (12) en Solenn (9). Zij waren onderweg waren naar hun vakantiebestemming in Maleisië, maar kwamen daar nooit aan.
Leed verergerd
In de zaak die Nederland had aangespannen, oordeelde het hof unaniem dat er sprake was van de schendingen van diverse wetsartikelen. Daarnaast benadrukte het hof dat Rusland het leed van de nabestaanden heeft verergerd doordat werd geweigerd om de plaats van de crash veilig te stellen. Hierdoor duurde het acht maanden voordat de lichamen waren geborgen.
Sommige nabestaanden moesten onvolledige lichamen van hun dierbaren begraven; in sommige gevallen kregen zij na de begrafenis alsnog lichaamsdelen terug. In twee gevallen zijn de lichamen nog steeds niet geborgen.
‘Onmenselijke behandeling’
Ook benoemde het hof de voortdurende ontkenning van betrokkenheid door de Russische autoriteiten en het verzuim om een effectief onderzoek in te stellen. Deze zaken hebben volgens hof het pijnlijke wachten op antwoorden voor de nabestaanden verlengd en hun leed verergerd: “De aard en omvang van hun voortdurende leed waren zo ernstig dat dit neerkomt op een onmenselijke behandeling.”
Het Europees hof verwees verder naar de feiten die zijn vastgesteld in het uitgebreide onderzoek dat werd uitgevoerd door het Gemeenschappelijk Opsporingsteam (Joint Investigation Team – ‘JIT’) en details in het strafvonnis van de rechtbank Den Haag: “Rusland heeft nagelaten maatregelen te nemen om het doelwit te verifiëren of om het leven van de inzittenden van het vliegtuig te beschermen, waarmee het blijk gaf van minachting voor burgers die door zijn vijandige activiteiten in gevaar werden gebracht.”
Verzonnen informatie
Rusland heeft volgens het hof ook nagelaten om effectief onderzoek in te stellen naar het neerhalen van het vliegtuig en om met het JIT samen te werken. Dat team werd eerder tegengewerkt door onjuiste of verzonnen informatie te verstrekken. Daarnaast werden pogingen tot opheldering over de oorzaak en omstandigheden belemmert. “De nabestaanden van de slachtoffers van de vliegramp hebben intens leed ondervonden door de dood van hun dierbaren en de nasleep van de vliegramp”, aldus het hof.
Eerder werd al door de rechtbank in Den Haag vastgesteld dat Rusland betrokken was bij het neerhalen van vlucht MH-17. Ook het internationale rechercheteam dat de ramp onderzocht, kwam tot dezelfde conclusie. In mei van dit jaar heeft de Raad van de Internationale Burgerluchtvaart Organisatie (ICAO-Raad) in Montreal tevens geoordeeld dat de Russische Federatie verantwoordelijk is voor wat er is gebeurt met de vlucht van Malaysia Airlines.
Foto: DMG/Council of Europe
