De ‘ijzeren kei’ die zo’n 23 jaar geleden werd gevonden bij werkzaamheden in de Deurnese kasteeltuin heeft een nieuw onderkomen gekregen. Sinds de vondst lag de brok ijzeroer in de tuin van het heemhuis aan de Stationsstraat. Omdat het daar nauwelijks gezien werd, heeft Heemkundekring H.N. Ouwerling de kei nu in bruikleen gegeven aan natuur- en milieucentrum De Ossenbeemd.
“Wij zijn van mening dat de ‘ijzeren kei’ daar veel meer aandacht krijgt dan bij ons in de tuin”, zeggen de leden van de heemkundekring. “De Ossenbeemd wil deze kei graag toevoegen aan hun tentoongestelde items over de Peelrandbreuk.” Medewerkers van de gemeente zorgden ervoor dat enorme gevaarte werd vervoerd naar het nieuwe onderkomen.
Peelrandbreuk
De loodzware brok ijzer werd ontdekt tijdens de aanleg van de riooloverstortplaats in de kasteeltuin. Bij de werkzaamheden stootte men op ongeveer een meter diepte op een oerbank. Dat is een opeenhoping van ijzeroer die ontstaat door een ondoordringbare diepere leembank. De kei in Deurne toont aan hoe de Peelrandbreuk zogeheten oerbankvorming veroorzaakt.
Het materiaal werd vroeger door de plaatselijke bevolking gedolven en gebruikt als grondstof bij ijzersmelterijen. In Asten was ooit een middeleeuwse ijzersmelterij die waarschijnlijk gebruik maakte van deze oerbanken.
Voorloper Willibrorduskerk
Deze brokken oersteen werden destijds ook gebruikt voor de funderingen van grote gebouwen, zoals kastelen en kerken. Ook een voorloper van de huidige Willibrorduskerk in het centrum van Deurne werd gebouwd op dergelijke stukken oersteen.
Dit blijkt uit een verslag in een oud parochiememoriaal uit 1932, waarin de aanleg van de centrale verwarming wordt beschreven: “We moesten breken door de fundamenten van de oude kerk van 1350 ongeveer. Naderhand zijn we wederom op fundamenten ook van ijzersteen gestoten, Deze waren volgens Dr. Kalff van ’s Hage de fundamenten van nog een andere kerk. Van buiten gemetselde ijzerbrokken, van binnen gevuld met ijzerstukken.”
Foto: Heemkundekring H.N. Ouwerling
