Na elf jaar neemt Jan Berkers (78) afscheid van Repair Café in Deurne. Als oprichter stond hij in 2014 aan de wieg van het initiatief dat inwoners helpt om hun kapotte spullen te repareren, zodat deze niet weggegooid hoeven te worden. “We leven in een wegwerpmaatschappij, maar dat hoeft niet zo te zijn.”
Met zeven vrijwilligers begon Berkers het Repair Café in de oude LTS. Daarna waren ze tijdelijk gevestigd in een gebouw achter het station aan de Fabrieksstraat en tegenwoordig zijn de handige medewerkers te vinden in de kelder van het Hofke van Marijke in de Sint Jozefparochie.
Henk Kerkers
Het idee voor het Repair Café had Berkers eerder in Amsterdam gezien en het leek hem een goed plan omdat ook in Deurne op te zetten: “We hadden in het begin de nodige tamtam nodig om de boel te openen. Er moest publiciteit komen, dus we hadden een opgeblazen persbericht gemaakt en de toenmalige wethouder Henk Kerkers was er bij de opening bij. Als stunt hadden we bij een strijkijzer wat kabels losgemaakt, zodat hij die kon repareren.”
Repair Café Deurne werkt zonder winstoogmerk. Bezoekers betalen hooguit een vrijwillige bijdrage. “In principe is het gratis,” legt Jan uit. “Dat hebben we altijd zo gehouden, omdat het belangrijkste voor ons is dat mensen leren wat er mogelijk is. Dat ze zien dat iets niet meteen weggegooid hoeft te worden. Dat scheelt geld, maar vooral grondstoffen.”
Repareren lastiger
Berkers heeft het in de jaren steeds drukker zien worden. “Het is tegenstrijdig, want het repareren van apparaten wordt juist steeds moeilijker.” Volgens hem is zo’n twintig tot vijfentwintig procent van de apparaten tegenwoordig niet meer te repareren.
“Fabrikanten maken onderdelen kleiner, gieten ze in plastic of gebruiken hun eigen soort schroeven. Je ziet dat de constructies van apparaten door de jaren heen veranderen. Dat zorgt voor meer winst bij de fabrikant, want ze gebruiken minder grondstoffen voor bijvoorbeeld kleinere onderdelen. Maar het repareren wordt zo juist lastiger.”
Gelukkig ziet Jan ook positieve ontwikkelingen: “De EU is bezig met wetgeving om apparaten beter repareerbaar te maken. Dat geeft hoop. Want we leven in een wegwerpmaatschappij. Is iets kapot, dan gooien veel mensen het weg. Maar dat moet echt anders.”
Subsidie
De beginjaren van Repair Café werden mede mogelijk gemaakt door steun van de gemeente Deurne en lokale bedrijven. “Met de subsidie konden we goed gereedschap kopen,” vertelt Berkers. “En mede dankzij sponsoring van Deurnese bedrijven konden we goed van start gaan.”
Hoewel Jan afscheid neemt van het Repair Café, heeft hij alle vertrouwen in de toekomst van zijn initiatief: “De groep die blijft, is stevig. Er zijn vijftien mensen die allemaal op hun eigen manier een steentje bijdragen. Dat maakt me enorm trots.”
Andere projecten
Berkers stopt niet omdat hij er genoeg van heeft. “Na elf jaar merk je dat je aandacht verschuift en dat je andere dingen wilt oppakken”, zegt hij. “Ik ga mij meer bezighouden met stichting Boombelijd in Deurne. Daar doen we onderzoek naar waar gebouwd wordt in Deurne en waar bomen kunnen blijven staan. Daarnaast begeleid ik bij Coöperatie Stationspark het moestuinproject voor toegelaten asielzoekers. Allebei groen, maar op een andere manier dan het Repair Café.”
Zijn laatste dag bij de organisatie is op dinsdag 4 november. Als afsluiting gaat de hele club samen op pad naar museum ‘Van wasrol tot dvd’, in de buurt van Venlo.
Het Repair Café is gevestigd in het Hofke van Marijke aan de Rembrandt van Rijnstraat 5 in Deurne en is geopend op de tweede zaterdag van de maand van 09.30 tot 12.30 uur en de laatste dinsdag van de maand van 13.30 tot 16.00 uur.
Foto’s: Jan Berkers
