Oud-rector van het Peellandcollege, Theo Hoogbergen is dinsdag op 97-jarige leeftijd in zijn woonplaats Vught overleden. Hij was in Deurne vanaf de oprichting tot 1983 directeur van het Pius XII-college, dat later werd hernoemd tot Peellandcollege. Van 1961 tot 1975 was hij ook directeur-leraar van de middelbare handelsavondschool Deurne.
Hoewel Hoogbergen na zijn pensioen terugkeerde naar zijn geboorteplaats Den Bosch, is hij nog op meerdere plaatsen en manieren blijvend aanwezig gebleven in Deurne. Hij schreef onder meer het gedicht ‘Dit teken, opgericht’, een jambisch tweeregelig vers, dat bovenin de vijf kolommen van het Herdenkingsmonument Liessel is te lezen.
‘Dit is de vaste plek’
Hij was ook de bedenker van het Deurne-achrosticon. Het gedicht ‘Dit is de vaste plek’ is te lezen op de gedenksteen bij de ingang van het gemeentehuis van Deurne en werd na de zesde verbouwing bij de heropening op 12 maart 1986 door Dries van Agt onthuld.
Dit is de vaste plek waar ik het eerste woord
En ook het laatste schrijf de tekens van uw naam
Uit droom en daad leven lang ons liefste oord
Rijst onderling beraad een lichtval door het raam
Neem het als rijk symbool voor ons bestuur gesticht
Een kunstig toonbeeld zelfs van zorg en evenwicht.
Hoogbergen groeide op Den Bosch en wilde eigenlijk priester worden. Op advies van zijn vader koos hij in tweede instantie voor het onderwijs. Voor zijn komst naar Deurne was hij onder meer onderwijzer in Veghel, Boxmeer, Waalwijk en Den Bosch.
Noodlokalen
In 1959 volgde zijn benoeming als directeur van de r.-k. hbs voor jongens, die gevestigd werd in het noodlokalencomplex aan de Pastoor Jacobsstraat in Deurne. Na verhuizing en naamswijziging van de school, werd hij rector van het Peellandcollege. Deze functie vervulde hij tot zijn pensioen, na 42 jaar werkzaam te zijn geweest in onderwijs. Daarna ging hij terug naar Den Bosch en was onder meer gids in de Sint-Jan. Hij ontwierp ook een gidsencursus voor de stad.
Hendrik Wiegersma
Daarnaast publiceerde Theo Hoogbergen door de jaren heen verschillende boeken, waaronder in 1997 ‘Hendrik Wiegersma 1891-1969, medicus-pictor’. Een boek met 273 pagina’s over de Deurnese arts-kunstenaar en ruim honderd afbeeldingen in kleur, plus een aantal nooit eerder gepubliceerde historische foto’s. Tien gespecialiseerde auteurs verleenden hun medewerking aan deze wetenschappelijke uitgave, gebaseerd op onderzoek in het familiearchief, het letterkundig museum in ‘s-Gravenhage en tal van andere bronnen. Hoogbergen was rond 1991 ook voorzitter van de Vrienden van De Wieger.
Naast het boek over Wiegersma, schreef hij meerdere boeken over onder andere zijn geboortestad Den Bosch in bezettingstijd, Jeroen Bosch en de Bossche stadsarchitect Piet van Kessel.
Omologie
Hoogbergen publiceerde daarnaast tientallen artikelen over het onderwijs in verschillende lerarenbladen, De Volkskrant, NRC-handelsblad en Omologie; een tijdschrift voor leraren van de OMO-scholen. Dit magazine werd door hem en dr. Leo Joosten in 1968 opgericht en verscheen tot 1983. Ook was Theo Hoogbergen van 1973 tot 1990 redacteur en columnist voor de tijdschriften School en Didaktief.
In de onderwijswereld bekleedde Hoogbergen naast de functie van onderwijzer en rector, nog meerder bestuursfuncties. Van 1962 tot 1966 was hij buitenuniversitair lid van de hogeschoolraad van de Technische Universiteit Eindhoven.
Hij werd de eerste, democratisch gekozen, voorzitter van de Algemene Vereniging van Schoolleiders (AVS) in Nederland en vervulde die functie van 1975 tot 1977. Ook was hij in 1977 voorzitter van de staatscommissie Onderwijskundige Aspecten Scholenbouw en van 1977 tot 1980 was Hoogbergen lid van de commissie Ongedeeld VWO.
Adviescommissie
In 1983 werd hij op verzoek van minister Wim Deetman benoemd tot fulltime-voorzitter van de Adviescommissie Voortgezet Onderwijs, tweede fase (ARVO II), een functie die hij tot 1990 bekleedde. In 1987 zat hij, samen met onder anderen Pim Fortuijn, in de commissie Nieuw Rotterdam; een opdracht voor alle Rotterdammers, onder voorzitterschap van professor Wil Albeda. Hoogbergen promoveerde in 1991 aan de katholieke universiteit van Tilburg op de dissertatie: Geestdrift en bevlogenheid, de geschiedenis van vijfenzeventig jaar Ons Middelbaar Onderwijs (OMO).
Theo Hoogbergen werd in 1965 onderscheiden als officier in de Orde van Oranje-Nassau; de onderscheidingstekenen werden hem uitgereikt door toenmalig staatssecretaris Grosheide. In 1983 kreeg hij uit handen van burgemeester Van Genabeek de zilveren legpenning van de gemeente Deurne. Commissaris van de koningin Frank Houben reikte in 1997 de provinciale legpenning uit aan Hoogbergen.
Foto’s: still TV073/Deurnewiki/gemeente Deurne
