Met de tropische temperaturen die in aantocht zijn is het komende week verleidelijk om een duik te nemen in één van de natuurzwembaden in de regio. Dan is het belangrijk om te weten of de kwaliteit van het zwemwater op die plekken in orde is. Voor de locaties Berkendonk, Bakelse plassen Nederheide en Meerdal geldt op dit moment dat de waterkwaliteit daar volgens de waterbeheerders ‘uitstekend’ is.
Ook de hoeveelheid PFAS ligt bij de zwemlocaties in onze provincie volgens de laatste metingen ver onder de advieswaarde van het RIVM voor oppervlaktewater waarin gezwommen wordt. PFAS is een verzamelnaam en staat voor per- en polyfluoroalkylstoffen. Deze groep chemische stoffen is door mensen gemaakt en komt van nature niet voor in het milieu. Sommige PFAS kunnen gezondheidsrisico’s veroorzaken bij langdurige blootstelling.
Gezondheidsrisico’s
De waterschappen Aa en Maas, Brabantse Delta, De Dommel, Rivierenland en Rijkswaterstaat voeren dit jaar bij 55 van de 100 aangewezen zwemlocaties in oppervlaktewater metingen uit naar PFAS. De eerste resultaten laten zien dat bij alle onderzochte zwemlocaties in Noord-Brabant in het oppervlaktewater PFAS is gevonden. Omdat de hoeveelheid heel laag is zijn volgens de provincie de risico’s van PFAS in de plassen voor zwemmers laag.
De waterbeheerders willen er met de metingen achter komen wat de gezondheidsrisico’s voor zwemmers zijn in de plassen en andere oppervlaktewateren die zijn aangewezen voor zwemmen. Daarvoor wordt er deze zomer twee keer een watermonster genomen in de verschillende aangewezen zwemlocaties. De metingen naar PFAS moeten beter zicht geven op de exacte concentraties en eventuele gezondheidsrisico’s.
Warme weer
“Er is regelmatig aandacht voor PFAS, zeker in deze tijd van het jaar wanneer het warme weer aanbreekt. Deze chemische stoffen breken nauwelijks af en hopen zich zo op in het milieu”, zegt gedeputeerde Saskia Boelema van Water en Bodem, Gezondheid en Brede Welvaart.
Bij langdurige, intensieve blootstelling kunnen er risico’s optreden voor de gezondheid. “Dat is natuurlijk niet wenselijk. De waterbeheerders en de provincie doen daarom op verschillende locaties onderzoek naar PFAS-verontreiniging in zwemwater. Ik ben blij dat we kunnen melden dat de eerste resultaten positief zijn”, aldus Boelema.
Landelijke aanpak
Niet alleen in Brabant wordt gemeten, ook waterschappen in andere delen van het land voeren PFAS-metingen in zwemplassen uit. Deze metingen helpen om een landelijke aanpak op te stellen voor het omgaan met PFAS in zwemwater. De provincie Brabant wil al langer een Europees totaalverbod op PFAS.
In april van dit jaar publiceerde het RIVM de advieswaarde voor PFAS in zwemwater. Als de resultaten van de metingen in zwemwater daartoe aanleiding geven kan de provincie een negatief zwemadvies afgeven of zwemverbod instellen. Er worden dan blauwe borden geplaatst bij de betreffende zwemlocatie met een waarschuwing. Ook wordt een geval van een negatief zwemadvies of -verbod gemeld op zwemwater.nl. In Noord-Brabant is dat tot nu niet aan de orde geweest.
Bij zwemmen in natuurwater wordt aangeraden om naderhand altijd te douchen. Als dat niet mogelijk is, wordt geadviseerd om in elk geval je handen te wassen voordat je iets gaat eten. “Breng je een bezoek aan het strand, wees dan alert als kinderen en huisdieren in zeeschuim spelen. Micro-organismen en chemische stoffen zoals PFAS en kunnen zich namelijk ophopen in zeeschuim. Het is verstandig zoveel mogelijk te voorkomen dat ze zeeschuim inslikken”, aldus de provincie. Ook bij verschillende watersporten, zoals surfen en kajakken, kom je in aanraking met oppervlaktewater. Hiervoor gelden dezelfde adviezen als voor zwemmen.
Bekijk hieronder een video over hoe de kwaliteit van natuurzwemwater wordt gecontroleerd.
Foto: Wikipedia
