‘Ik word er vrolijk van.’ ‘Er zit zoveel diepte in.’ ‘Het is net alsof het echt gebeurd is.’ Bezoekers die zondag naar de tentoonstelling ‘Telling Stories’ van Roeland Kneepkens kwamen, reageren positief op zijn schilderijen die nu in Museum De Wieger hangen. Zeker als ze ook nog een toelichting van de van oorsprong Deurnese kunstenaar krijgen.
Kneepkens is deze zondagmiddag voor de derde keer zelf aanwezig om tekst en uitleg bij zijn kunstwerken te geven. Niet dat dat nodig is trouwens. Zijn werk spreekt voor zich. Of beter gezegd: het vertelt een verhaal.
Spontaan of toch niet?
“Ik heb gemerkt dat mensen het leuk vinden om meer te weten over bijvoorbeeld de techniek die ik gebruik of over de totstandkoming. Daar vertel ik graag over.” Vooral die totstandkoming, daar vergis je je als toeschouwer misschien wel in. Want alhoewel het lijkt alsof de geschilderde taferelen spontaan zijn ontstaan, blijkt het tegengestelde waar.
“Ik trommel vrienden op, sommigen doen al tien jaar mee, en vraag ze om in een bepaalde setting iets te doen. Een voorbeeld is ‘Strangers, friends and champagne’. Ik had een soort cafeetje gemaakt op een festival. Hier zitten vrienden van mij champagne te drinken, maar er kwamen ook vreemden aanwaaien.”
Plannen en organiseren
Tijdens zo’n middag schiet Kneepkens honderden foto’s van het tafereel. Later, in zijn atelier, gaat hij deze verwerken. “Ik haal bepaalde gezichtsuitdrukkingen en houdingen uit de foto’s. Die breng ik samen op het doek. Soms verander ik kleding; dan hebben ze ineens een pak aan in plaats van shorts. En ik pas de achtergrond aan. Ik maak het precies zoals ik zelf wil.”
Deze manier van werken vergt veel planning en organisatie. De kunstenaar moet immers de mensen bij elkaar krijgen op het juiste moment op de plek die hij wil en met de juiste attributen. “Zo’n twee jaar terug wilde ik ook wel eens iets zonder mensen schilderen. Bovendien is het veel makkelijker te organiseren. Toen ben ik begonnen met landschappen.”
Heldere kleuren
Wie goed oplet, ziet dat al deze schilderijen een bos bij avond of nacht afbeelden. Een bezoekster is het ook opgevallen: “Ik vind dit veel mooier dan bos bij daglicht. Dan wordt het vaak zo dofgroen.” Kneepkens daarentegen gebruikt helblauwe tinten, zoals ultramarijn.
“Die kleuren verzin ik zelf. Het is niet zo dat de lucht die avond zo’n kleur had.” Als basis neemt hij foto’s van een bestaand pad of open plek. Dat kan overal zijn: het Zandbos in Deurne, het gebied achter zijn huis in Halsteren of een bospad in Canada.
Géén landschaps- of portretschilder
Wat ook opvalt aan de bosrijke schilderingen; het lijkt alsof er net mensen uit zijn weggelopen, zoals in ‘The Summernight feast’ waar lampjes tussen de bomen hangen. Het zorgt dat het geen ‘gewoon’ landschap is. Of zoals de kunstenaar zelf zegt: “Ik ben geen landschapsschilder en ook geen portretschilder, ik vertel verhalen.”
Tot op heden worden deze ‘verhalen’ vooral gewaardeerd in het buitenland. De Deurnenaar heeft veel klanten in de Verenigde Staten, Canada en Engeland, en deels in Zuid-Europa. Waarom zijn werk in Nederland minder goed van de grond komt, is onbekend, maar misschien dat deze expositie daar verandering in brengt.
De tentoonstelling ‘Telling Stories’ is tot en met 11 augustus nog te zien in De Wieger in Deurne.
Foto’s: Harold van der Burgt
