De jaarwisseling in Oost-Brabant leidde tot een aantal ernstige incidenten, maar grote escalaties bleven volgens de politie uit. Voor de brandweer in Deurne was het een drukke avond en nacht en moest er in totaal negen keer worden uitgerukt.
“Ik vind het verschrikkelijk dat in onze regio onder andere jeugdigen betrokken zijn geweest en zwaargewond zijn geraakt bij incidenten met illegaal zwaar vuurwerk, waarbij in één geval zelfs de EOD aan te pas moest komen om dat verantwoord onschadelijk te maken”, zegt politiechef Wilbert Paulissen van de eenheid Oost-Brabant. “Door de zorgvuldige voorbereidingen waren we snel op de plekken waar dat nodig was.” Desondanks benadrukt Paulissen dat ieder incident er één te veel is.
Autobrand
In Deurne had de brandweer het al vanaf het begin van oudjaarsavond druk, waarbij de eenheid twee keer moest uitrukken vanwege een brandgerucht bij parkeergarage Wolfsberg. Daarnaast waren er verschillende buitenbrandjes in de Langstraat, bij de Slotgracht en de Kulertseweg.
Rond 02.30 uur moest de brandweer in actie komen om een personenauto te blussen. Die stond in brand op de parkeerplaats tussen de Molenstraat en de Kerkstraat. Verder werd aan het Haageind een bushokje vernield. Twee van de ruiten zijn waarschijnlijk met behulp van zwaar vuurwerk uit het hokje geblazen.
Bedrijfspanden
Daarnaast moest de Deurnese brandweer twee keer assisteren bij een brand in een bedrijfspand aan de Peeleik in Helmond en was er even voor 03.25 uur een brandgerucht bij Hotel Brasserie Plein Vijf aan de Markt in Deurne.
Om 07.15 uur moest de Deurnese brandweer, maar ook die van andere eenheden uit de regio opnieuw in actie komen. Dit keer betrof het de zeer grote brand in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Industrieweg in Deurne.
Hulpverleners belaagd
Ook in de rest van het land moesten politie, brandweer en andere hulpdiensten veelvuldig worden ingezet vanwege brandstichting, vernieling, geweld en vuurwerkongevallen. Op meerdere plekken werden politiemensen en andere hulpverleners belaagd. Een nog onbekend aantal politiemensen raakte daarbij gewond.
“Wat een feestelijke avond zou moeten zijn, is op een aantal plaatsen opnieuw ontaard in een nacht vol vernieling en geweld”, zegt korpschef Janny Knol. “Politiemensen en andere hulpverleners die zich inzetten voor een veilige oud-en-nieuw-viering waren het mikpunt van relschoppers. Het is onverteerbaar dat de jaarwisseling in ons land gepaard met zoveel, soms zeer heftige, incidenten.”
Traangas
In onder meer Haarlem, Zaandam, Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Breda en Groningen moest de mobiele eenheid in actie komen. In Veen gebeurde dat nadat een politieauto in brand was gestoken. In Culemborg zette de ME traangas in om relschoppers op afstand te houden en te voorkomen dat zij politiemensen konden bekogelen met vuurwerk. Politiemensen in Amsterdam losten waarschuwingsschoten toen zij op het Stationsplein werden belaagd.
In meerdere steden werden auto’s in brand gestoken. Ook werd bij een brandweerkazerne in Heemskerk een vuurwerkbom tot ontploffing gebracht, met schade aan de uitrukdeuren tot gevolg. In Maarssen bekogelden onbekenden een politiebureau met zwaar vuurwerk.
Slachtoffers
Net als in Deurne op het Haageind werden ook elders in het land werden vernielingen aangericht met zwaar, illegaal vuurwerk. Hierbij vielen verschillende slachtoffers. In Rotterdam kwam een 14-jarige jongen door zwaar vuurwerk om het leven. In onder meer ’s-Gravendeel, Cuijk, Reusel, Groningen, Tiel en Nijverdal liepen mensen ernstig letsel op door zwaar vuurwerk. Bij het Elkerliek ziekenhuis werd een man binnengebracht uit de Peel, die zijn hand was kwijtgeraakt door vuurwerk.
“We zien al het hele afgelopen jaar wat de impact kan zijn van het zware, illegale vuurwerk dat in ons land in omloop is. De nieuwjaarsnacht heeft dat wederom en op zeer pijnlijke wijze duidelijk gemaakt”, aldus Janny Knol. “We hebben het hier over explosieven, met een ongekende uitwerking. Ik vind het onbegrijpelijk dat mensen het bezitten en gebruiken. Zij nemen daarbij bewust onaanvaardbare risico’s voor zichzelf en anderen.”
Vuurwapen
Behalve vuurwerk-gerelateerde incidenten was de politie ook druk met geweldsincidenten. In Hellevoetsluit leidde een bedreiging met een vuurwapen tot een achtervolging. Die eindigde in Hoogvliet nadat de politie gericht op de auto had geschoten. Twee verdachten raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis. De Rijksrecherche onderzoekt het incident.
Ook op andere plekken waren steek- en schietincidenten. Op en rond de Dam in Amsterdam was sprake van een grimmige sfeer. De politie kreeg meerdere meldingen van mensen die waren beroofd.
Rumoerige jaarwisseling
Exacte cijfers ontbreken nog, maar de politie hield zeker meer dan 200 mensen aan. Dat gebeurde voor onder meer wegens vernieling, geweld, openbare dronkenschap en belediging. “Al met al blikken we ook dit jaar terug op een rumoerige jaarwisseling met veel, maar vooral ook heftige incidenten”, concludeert Knol.
“Voor politiemensen en andere hulpverleners is het nieuw jaar allesbehalve goed begonnen. En dat geldt ook voor de slachtoffers van vuurwerkincidenten of mensen van wie hun eigendommen zijn vernield of verbrand. Ondanks alle inspanningen aan de voorkant”, zegt de korpschef. “Ik roep de samenleving op om als één geheel op te staan tegen de uitwassen die de jaarwisseling met zich meebrengt en te zorgen dat oud en nieuw weer een feest wordt. Dat is het nu niet.”
Falend communicatiesysteem
Tijdens de jaarwisseling hadden de meldkamers te kampen met een storing in een onderdeel van het landelijke communicatiesysteem voor de hulpverleningsdiensten, C2000. De storing betrof het radiobediensysteem EOCS, waarmee centralisten op de meldkamer kunnen spreken met hulpverleners op straat.
“Dankzij een back-up systeem bleef het voor de centralisten mogelijk om met hulpverleners op straat te praten. Maar daarvoor moesten zij wel extra handelingen verrichten”, zegt Marieke Nell, directeur van de Landelijke Meldkamer Samenwerking (LMS). “De centralisten konden niet beschikken over alle functionaliteiten die EOCS normaal biedt. Dat is bijzonder hinderlijk en frustrerend, juist tijdens een drukke nacht als deze.” De storing was tegen het einde van de nacht verholpen. De LMS doet onderzoek naar de oorzaak.
Foto’s: Harrie Grijseels/Josanne van der Heijden/Dave van Hattem