Er is veel te doen in Nederland en ook in de gemeente Deurne over de uitstoot van stikstof en ammoniak door industrie en veehouderijen. De inmiddels herziene stikstof top 100 met de grootste uitstoters zorgt op dit moment voor veel beroering.
Volgens de lijsten die afgelopen week door minister Van der Wal-Zeggelink van Natuur en Stikstof bekend zijn gemaakt, blijken de grootste ammoniakuitstoters niet in Deurne te zitten. De meest vervuilende bedrijven liggen vooral in de gemeenten om Deurne heen volgens de cijfers van het RIVM.
Veedichtheid
Uit de gegevens blijkt dat er in de gemeente Deurne geen veehouderijen zijn die individueel gezien in de top 100 van meest ammoniakuitstotende bedrijven voorkomen. Aan de andere kant is de veedichtheid in Deurne bij elkaar genomen wel hoog en blijkt dat de geuremissie in onze gemeente ook groot is. Vereniging Stop de Stank heeft Deurne enige tijd geleden nog uitgeroepen tot stank-hoofdstad van Brabant. Komende donderdag wordt ook het eerste deel van de reportage ‘Stank en strijd’ van onderzoeksprogramma Zembla uitgezonden over de situatie in Deurne.
Someren
De twee lijsten van het RIVM geven een overzicht van ‘groot-uitstoters’ van twee verschillende stoffen. Er is een top 100 wat betreft de uitstoot van stikstofoxiden (NOx, NO2) en een aparte top 100 voor ammoniakuitstoot (NH3) gemaakt. Uit die laatste lijst blijkt dat de grootste uitstoot wordt veroorzaakt door een veehouderij uit Someren die op plaats 10 staat in de lijst met de grootste vervuilers in Nederland. Het bedrijf wordt op plaats 11 gevolgd door een veehouderij uit Venray en een veehouderij uit de gemeente Peel en Maas op plaats 12.
Vooral pluimveehouderijen
In totaal komen er in de top 100 van ammoniakuitstotende bedrijven vier veehouderijen uit Someren voor, drie uit Gemert-Bakel en ook drie uit de gemeente Horst aan de Maas. De gemeenten Venray en Peel en Maas hebben elk twee bedrijven in de lijst staan. Het gaat hierbij volgens Minister Van der Wal-Zeggelink van Natuur en Stikstof, voornamelijk om pluimveehouderijen maar ook andere soorten veehouderijen.
Ammoniakuitstoters
Op nummer 1 van de Top 100 met ammoniakuitstoters staat overigens niet een veehouderij maar het bedrijf Rockwool in Roermond. Verder staan er op de ammoniaklijst in de top 10 nog een aantal industriële bedrijven maar de lijst bestaat verder vrijwel uitsluitend uit veehouderijen. De andere top 100 die gaat over bedrijven die het meeste stikstof uitstoten, heeft als nummer 1 Tata Steel in IJmuiden en Vliegveld Schiphol op plaats 2, gevolgd door chemische bedrijven als Dow, Shell en Chemelot in Geleen.
Verbeterde lijsten
Over de twee lijsten is de afgelopen week veel discussie geweest in de politiek maar ook in de agrarische sector. Vooral omdat het RIVM begin deze maand de twee lijsten heeft gepubliceerd maar ze naderhand heeft teruggetrokken omdat er was uitgegaan van verkeerde gegevens. Daarna zijn verbeterde versies van de lijsten bekendgemaakt. In de eerste versie van de top 100 van meest ammoniakuitstotende bedrijven stond overigens wél één veehouderij uit de gemeente Deurne op plaats 89. In de nieuwe verbeterde lijst staan geen bedrijven meer uit Deurne.
Vraagtekens
Volgens verschillende lokale politici en bestuurders kunnen de cijfers niet kloppen. De rekenmethode van het RIVM zou niet overeenkomen met de hoeveelheid vergunde ruimte. Ook adviseur Henk Radstaak van Farmconsult geeft tegenover Boerderij.nl aan dat hij zich niet kan voorstellen dat de uitstootcijfers zo hoog kunnen zijn. Hij denkt dat er opnieuw een fout is gemaakt in de emissieregistratie. BoerBurgerBeweging zet tevens vraagtekens bij de nieuwe ammoniak-top 100 die de minister naar de Tweede Kamer stuurde. Die organisatie heeft contact gehad met gemeenten die bedrijven op de lijst hebben staan en die gemeenten geven aan de uitstootgetallen niet te herkennen.
Natura 2000-gebieden
Minister Van der Wal-Zeggelink geeft aan dat de cijfers misschien niet volledig de actuele situatie weergeven: “Ik wil benadrukken dat de lijsten de cijfers van 2019 bevatten, omdat dit de meest recent beschikbare data zijn. Het kan dus zijn dat de huidige situatie anders is.” Ze voegt ook toe dat met deze twee lijsten niet is gezegd dat dit ook de top 100 piekbelasters op Natura 2000-gebieden zijn.
‘Stank en strijd’
Ook in de media is er volop aandacht voor de problematiek die niet alleen in Deurne heerst maar ook landelijk. Tv-programma Zembla heeft vier maanden onderzoek in de gemeente Deurne gedaan en brengt komende donderdag het eerste deel van de reportage ‘Stank en strijd’. “De situatie in Deurne is niet uniek. Dit probleem waarbij burgers en veehouders botsen met elkaar speelt landelijk maar in de gemeente Deurne komen veel van de verschillende aspecten van de problematiek bij elkaar. Daarnaast is de geuremissie in Deurne het grootst van heel Brabant”, vertelt onderzoeksjournalist Ton van der Ham van Zembla.
Onderzoek
Samen met een team van twee redacteuren startte hij in januari van dit jaar het onderzoek. “We willen met onze reportages echt proberen te begrijpen wat er precies aan de hand is. Daarna bekijken we hoe groot het probleem is en hoe het heeft kunnen gebeuren”, legt Ton van der Ham van Zembla uit.
De documentaire ‘Stank en strijd’ van Zembla is donderdag 28 april en donderdag 5 mei te zien op NPO 2 om 20.25 uur.
