Met een moderne variant van de hit ‘Suzanne’ werd zaterdagochtend door VOF De Kunst de achtste editie van ‘Het Groot Dictee der Nederlandse Taal’ in Bibliotheek Deurne geopend. De deelnemers kregen flink wat uitdagingen voor hun kiezen in de tekst die traditiegetrouw was geschreven door Wim Daniels. Deurne stond centraal in de zeven zinnen, met als titel: Het dorp.
Twintig prominenten namen het tijdens het dictee op tegen evenzoveel luisteraars van het NPO-radioprogramma De taalstaat. Winnaar werd de 27-jarige Suzanne Luiken uit Helmond met drie fouten.
Frank van Pamelen
Bij de prominenten kwam tekstschrijver/kleinkunstenaar Frank van Pamelen met vijf fouten als beste uit de bus. Gemiddeld hadden de deelnemende De taalstaat-luisteraars tien fouten en de prominenten gemiddeld twintig fouten. Van Pamelen liet prominente deelnemers als Katinka Polderman, burgemeester Greet Buter van Deurne en zanger Gerard van Maasakkers achter zich.
De tekst werd eerst door Daniels voorgelezen aan alle aanwezigen, waarna oud-voorzitter van de Tweede Kamer, Gerdi Verbeet het overnam. Zij las ‘Het Groot Dictee der Nederlandse Taal’ in gedeeltes voor, zodat alle deelnemers telkens per zinsnede tijd hadden om de tekst in de juiste spelwijze op papier te zetten.
Breischeicollectioneur
Hoewel in de eerst zin letterlijk werd uitgelegd dat je Groote Peel met twee o’s schrijft, bleek dit meteen één van de veel gemaakte fouten. Ook de schrijfwijze van bijvoorbeeld jarenvijftigleven, beatlehaar en Zuidoost-Noord-Brabantse dorp leverde aardig wat problemen op bij de deelnemers. Het toppunt in moeilijkheid was voor de meeste dicteeschrijvers het woord breischeicollectioneur, wat een naam is voor iemand die breinaaldkokers verzamelt.
In de Peelzaal vond tijdens ‘Het groot dictee der Nederlandse taal’ ook een meeschrijfdictee plaats, waaraan zo’n twintig lokale deelnemers de uitdaging aangingen. Van hen was Harry Bootsma degene die het minste fouten maakte.
Voor Frits Spits was dit de laatste editie van het dictee die hij presenteerde: “Dat is waar. Maar waar ik nu al naar uitkijk is naar het dictee van volgend jaar. Het lijkt me geweldig om dan echt mee te mogen doen. Want dat is toch wat iedereen wil die van spelling houdt.”
Hieronder lees je de volledige tekst van ‘Het Groot Dictee der Nederlandse Taal’, geschreven door Wim Daniëls.
Titel
Het dorp
Zin 1
Deurne, de huidige dicteelocatie, is een van de uitvalsbases voor een dagje Groote Peel, een fascinerend nationaal park, waarvan de naam gespeld wordt – ik neem u niet in het ootje – met twee o’s in een open lettergreep, wat overigens meer voorkomt bij toponiemen, bijvoorbeeld bij Hoogeveen.
Zin 2
Het is ook Deurne, dacht ik – maar houdt u mij ten goede als ik de plank missla – waar in een snackfabriek de frikadel evolueerde tot frikandel.
Zin 3
Het Zuidoost-Noord-Brabantse dorp glorieert evenwel vooral als de plaats waarnaar een goudomrande evergreen van Wim Sonneveld is gemodelleerd, die als singletje is grijsgedraaid op talloze pick-ups.
Zin 4
De tekst ervan gaat over een ansichtkaart die leidt tot mijmeringen over het dorpse jarenvijftigleven met karren ratelend op de keien, boerenkinderen en touwtjespringen tegenover de zestiger jaren met meisjes in minirok, jongens met beatlehaar en dressoirs met plastic rozen.
Zin 5
Sonnevelds partner Friso schreef de weemoedige tekst, die in het geheugen gegrift staat van babyboomers en zelfs millennials, terwijl veel gen Z’ers, toch nog niet behept met nostalgische gevoelens, het refrein vlotjes kunnen meeneuriën.
Zin 6
Friso was een zoon van de excentrieke, soms controversiële Deurnese huisarts Hendrik Wiegersma, ook expressionistisch kunstschilder, die daarenboven bekendstond als breischeicollectioneur, omdat hij breinaaldkokers verzamelde.
Zin 7
Het was, een privéontboezeming tot slot, dicht bij het tuinpaadje van Friso’s vader, waar ik decennia terug – terwijl ik de hoge bomen zag staan – verkering kreeg met een ravissant meisje uit een nabijgelegen dorp, een liaison waarvan ik meteen vermoedde dat die nooit voorbij zou gaan.
Foto’s: Jason Gerritsen/KRO-NCRV
