Een groep paardenhouders uit de regio heeft hun zorgen geuit over de mogelijke heropening van vliegbasis de Peel en het effect van de geluidsproductie van overvliegende F-35’s op de dieren. In een brief aan onder meer de gemeente Deurne geven ze aan te vrezen voor stress en verwondingen bij de paarden, maar ook voor negatieve economische gevolgen voor de paardensector.
Begin deze maand hielden Limburg Paardensport en Peelbergen Equestrian Centre, met ondersteuning van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) in Kronenberg een informatieavond voor paardenhouders in de regio Noord- en Midden-Limburg en Oost-Brabant.
Nu al last
Daar bleek dat paardeneigenaren nu al last hebben van bijvoorbeeld laagvliegende helikopters. Hier schrikken de dieren zo van dat ze op hol slaan en zichzelf mogelijk verwonden. In het ergste geval moet het paard dan volgens de bezorgde eigenaren worden afgemaakt wanneer het dier ernstig verwond is.
Bij de informatieavond deelden kolonel Jos van der Leij van Defensie en hoogleraar Marianne Sloet van de Universiteit Utrecht hun inzichten met de ruim 200 aanwezigen. Van der Leij vertelde dat Defensie de vliegbasis in de Peel nodig heeft om voldoende te kunnen oefenen. De vliegbases in Leeuwarden en Volkel zitten al aan de maximaal toelaatbare geluidsgrenzen en daarom is er meer oefenruimte nodig.
Stress
Volgens hoogleraar Marianne Sloet van de Universiteit Utrecht is er vooral meer onderzoek nodig naar stress bij paarden door harde geluiden zoals die van een overvliegende F-35. Ze erkent dat er veel negatieve verhalen zijn, maar dat er specifieke metingen moeten worden verricht om zeker te zijn. Sloet geeft aan dat er ook veel verschil is tussen paarden die aan wedstrijden en buitenritten meedoen en dieren die zelden of nooit buiten een eigen terrein komen. Ook is volgens de autoriteit op paardengebied het ene ras van nature rustiger dan het andere en is er ook een groot verschil tussen individuele dieren, net als bij mensen.
In haar presentatie legde Sloet uit dat acute stress bij paarden kan leiden tot vluchtgedrag, waarbij soms ‘blinde paniek’ ontstaat. Het kan ook zorgen voor afwijkend gedrag wanneer vluchten niet kan. Daarnaast kan een dier ‘bevriezen’ of ‘verstenen’ door angst. In het geval van chronische stress kunnen de dieren volgens Sloet last krijgen van onder meer gewichtsverlies, verminderde gezondheid en hogere vatbaarheid voor ziekten.
Meten
Marianne Sloet vertelde tijdens de informatiebijeenkomst dat stress bij paarden te meten is aan de hand van de hartslagfrequentie met een eenvoudige meter. Ook de variatie in hartslag van de dieren kan met een ECG worden gemeten. Daarnaast is de hoeveelheid cortisolconcentratie in bloed of speeksel een indicator van stress. De effecten van het geluid van een F-35 op paarden die op stal staan, zouden volgens Sloet gemeten kunnen worden door een opname van het geluid af te spelen op een gelijkwaardig niveau.
Bij de presentatie benadrukte de paardenexpert dat piloten van vliegtuigen en helikopters een vertekend beeld kunnen krijgen van het weggalopperen van paarden en ander dieren. Volgens Sloet ziet dat er vanuit de lucht mogelijk niet zo ernstig uit, maar ze legt uit dat paarden in paniek soms door hekken en draadafrasteringen rennen en dat dit kan leiden tot zeer ernstige verwondingen.
Gouverneur Roemer
De bezorgde paardenhouders blijven ondertussen niet stilzitten: “Onze werkgroep is nu bezig met de voorbereiding van een werkbezoek door de commissaris van de Koning, gouverneur Roemer. In augustus brengt hij een bezoek aan onze werkgroep en gaan we onder andere met hem in gesprek over de mogelijke gevolgen voor paarden en de paardensector bij heropening van Vliegbasis De Peel.” Vanuit de LLTB wordt samen met ZLTO gewerkt aan een agrarisch brede informatieavond, die binnenkort plaats zal vinden.
Foto: Pixabay
