Ministers Mona Keijzer en Femke Wiersma brachten maandag een werkbezoek aan de Peel. Hierbij bezochten ze in Deurne een aantal agrarische ondernemers om met eigen ogen te zien welke opgaven er in onze regio liggen. Vooral door de nabijheid van het Natura 2000-gebied maakt de situatie ingewikkelder dan op andere plaatsen in het land.

“Hier lieten agrarisch ondernemers, bestuurders en dijkgraaf Mario Jacobs zien hoe wordt gewerkt aan de uitdagingen in de Peel. Zoals de transitie van de landbouw, de klimaatopgave, waterbeheer, de energietransitie en de woningbouw”, zegt minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN).

Complexe puzzel
In onze regio moet enerzijds de natuur versterkt worden, maar moet anderzijds ook toekomstbestendige landbouw mogelijk blijven. Daar bovenop heeft de Peel een flinke opgave als het gaat om het realiseren van meer woningen. Die combinatie blijkt een complexe puzzel.

“We zien hier in de Peel hoe heel grote vraagstukken bij elkaar komen: op gebied van natuur, recreatie, de landbouw, defensie én een enorme woningbouwopgave van vele tienduizenden woningen”, concludeert minister Keijzer. “Dat alles moet bij elkaar komen in de Nota Ruimte, waar we volgend jaar belangrijke keuzes over maken. Ik ben blij dat we dit met eigen ogen hebben kunnen zien en hebben kunnen spreken met ondernemers die hier hun toekomst zien, én die van de volgende generaties.”

De twee ministers haalden maandag informatie op bij agrarische ondernemers in de Peel om een beter beeld te krijgen van de moeilijke samenvoeging van uiteenlopende opgaven. “De uitdaging is groot, maar ik ben ervan overtuigd dat we met innovaties, doelgerichte sturing op bedrijfsniveau en goede regelingen voor boeren die bijdragen aan natuurbeheer, de stikstofuitstoot aanzienlijk kunnen verlagen”, aldus Wiersma.

Agrarisch natuurbeheer
Om boeren weer toekomstperspectief te bieden, werkt het kabinet aan diverse landelijke regelingen en gebiedsgerichte oplossingen die ook bijdragen aan natuur-, water- en klimaatopgaven. In onze regio is daarvoor het project Vitale Peel gestart. Agrarisch natuurbeheer krijgt een stevige impuls, waarbij het aantal hectare wordt uitgebreid tot circa 280.000.

Daarnaast wordt bekeken of de beheercontracten verlengd kunnen worden naar maximaal 20 jaar en wil het kabinet de vergoedingen periodiek indexeren. “In specifieke gebieden, zoals veenweidegebieden en beekdalen, blijven we gebiedsgericht doorwerken middels de aanpak ‘Ruimte voor Landbouw en Natuur’”, zegt minister Wiersma.

Boeren ondersteunen
De minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur wil investeren in boeren die hun bedrijf willen behouden en ontwikkelen: “Zodat we een sterke agrarische sector houden én blijven werken aan onze doelen voor natuur, water en klimaat. Daarom ben ik trots op onze flinke investeringen in agrarisch natuurbeheer.” Voor het kabinet moet het ondersteunen van boeren daarbij centraal staan.

In haar Kamerbrief legt Wiersma uit dat het beleid werkbaar moet zijn op het erf: “Goed uitvoerbaar, geënt op het vakmanschap en de kundigheid van de boer. Haalbare, bedrijfsspecifieke emissiedoelen staan daarom centraal in de aanpak van dit kabinet. Dit stelt boeren in staat om vanuit hun eigen expertise en ondernemerschap zelf te sturen op doelen.”

Stikstof
Daarnaast moet volgens de landbouwminister aan stikstofreductie worden gewerkt met behulp van diverse landelijke regelingen voor onder meer innovaties, agrarisch natuurbeheer en vrijwillige uitkoop. Voor landbouw en natuur is voor de jaren 2026-2030 een budget van 5 miljard euro gereserveerd.

“In specifieke gebieden zal echter meer nodig zijn. Bijvoorbeeld met regelingen en projecten die inspelen op de regionale omstandigheden, zoals de experimenteerlocaties waar boeren en kennisinstellingen samenwerken aan innovaties die aansluiten op de praktijk van het boerenerf en het gebied”, zegt Wiersma.

Innovaties
Hoe in de Peel met inzet van innovaties aan de kernopgaven wordt gewerkt, werd duidelijk tijdens de toelichting van enkele praktijkvoorbeelden. Zo vertelde agrarisch ondernemer Arjan Manders over het experiment met een Regelbaar Drainage- en Irrigatiesysteem. Ondernemer John Verhoeven lichtte zijn keuze toe om te stoppen met de melkveehouderij en grond te verpachten.

Lees ook: Proef in Deurnsche Peel; grondwaterstand regelen met je mobiel

“Ik krijg energie van de boerengezinnen die ik heb gesproken, die grote uitdagingen op zich af zien komen, maar er tegelijk van overtuigd zijn dat hier hun toekomst ligt. Het is een grote puzzel om er samen voor te zorgen dat we aan alle opgaven voldoen, zodanig dat er ook toekomstperspectief blijft voor de landbouw. Ik ben enthousiast geworden van de innovaties die ik vandaag heb gezien, waarmee landbouw en natuur hier elkaar versterken”, besluit Wiersma.

De komende weken werkt de minister samen met medeoverheden, sectorpartijen en agrarische collectieven de plannen verder uit. Zo volgen er gesprekken met bijvoorbeeld de provincies en waterschappen om de gerichte Rijksinzet in gebieden concreet te maken en wordt de financiële verdeling van de beschikbare middelen verder duidelijk.

Foto: provincie Limburg