Boer Henk Kerkers van Bijzonder Brabants in Deurne bezocht tijdens de actieweek van de nationale campagne Bean Meal het provinciehuis in Den Bosch om de medewerkers tijdens hun lunch te laten proeven van lupine. Dat viel zo in de smaak dat de lupinebonen uit de Peel vanaf nu op de menukaart staan in het bedrijfsrestaurant van de provincie.
De actie was bedoeld is om de consumptie van peulvruchten te stimuleren. Samen met supermarktketens, producenten, cateraars en maatschappelijke organisaties zet de provincie Noord-Brabant zich in om consumenten te motiveren om wat vaker te kiezen voor een product of gerecht op basis van bonen.
LuPeel
Die zijn er in veel verschillende soorten; van kikkererwt tot veldboon en van bruine boon tot kapucijner. Ook de lupine is een boontje waar boer Henk al vanaf 2016 mee experimenteert in de Peel. De witte lupine heeft volgens hem de potentie om een mooie plek te veroveren op de Brabantse akkers.
Samen met onder andere Innovatiehuis de Peel startte Kerkers in 2022 LuPeel, een samenwerking van lupinetelers die de teelt en consumptie van eiwitten van eigen Brabantse bodem wil stimuleren om niet afhankelijk te zijn van soja uit het buitenland. “We zijn in Europa veel te afhankelijk van plantaardige eiwitten die van ver weg komen”, vertelt Henk. “En dat terwijl er goed alternatieven in ons eigen land zijn, zoals de lupine uit de Peel. Het is een lokaal product, het is gezond en ook nog eens goed voor biodiversiteit en bodem.”
Vleesvervanger
“Lupine is een droogte-tolerant gewas. Het maakt de Peelse zandgrond vruchtbaarder zonder mest én levert een smakelijke peulvrucht, bijvoorbeeld voor vleesvervangers, lupinemelk, lupinekoffie en glutenvrij bakmeel. Naast eiwit bevat lupine ook veel mineralen, vezels en vitaminen en werkt het cholesterol en bloeddruk verlagend”, aldus Henk.
Peulvruchten zijn volgens Kerkers niet alleen goed voor onze gezondheid, maar ook voor onze grond: “Het telen van eiwitrijke gewassen helpt het klimaat, de biodiversiteit en de CO2-reductie. De stikstofbindende eigenschappen van peulvruchten verbeteren de vruchtbaarheid van de bodem. In het verleden werd het al ingezet op ‘arme’ akkers voor een meer vruchtbare bodem. Lupine is een vlinderbloemige en zet stikstof uit de lucht om in opneembare voeding voor planten. Dit verrijkt de bodem en hierdoor is er geen kunstmeststikstof nodig.”
Shoarma
Boer Henk legt uit dat er van alles met lupine kan worden klaargemaakt: “Je kunt hem gebruiken in een salade, pokebowl of wrap, maar hij kan ook worden verwerkt tot een burger of spread. We werken bijvoorbeeld vanuit LuPeel samen Slow Foodmasters in Deurne om een perfecte vleesvervanger te maken uit lupine. De medewerkers van het provinciehuis hebben van de shoarma bijvoorbeeld al een voorproefje gehad tijdens de Bean Meal-week.”
De lupine uit de Peel wordt ondertussen ook al gebruikt door een aantal chef-koks in de regio waaronder Manfred Albrecht van Restaurant Bij Albrecht in Eindhoven. “Hij ligt vnu ook bij diverse supermarkten en omdat de lupine daarnaast voortaan bij de groothandel verkrijgbaar is, zien we dat ook cateraars aan de slag gaan met ons Peelboontje”, zegt boer Henk.
Vijfduizend hectare lupine
Wat Kerkers betreft is het de groente van de toekomst: “Met het LuPeel-project wordt concreet invulling gegeven aan de toekomst van het platteland en aan de Nationale Eiwitstrategie, Kringloop landbouw, Voedsel transitie en klimaat doelen van uit de VN.” Ook de provincie ziet de mogelijkheden van de lupine en wil daarom dat er in 2030 vijfduizend hectare lupine groeien in de Brabantse en Limburgse Peel.
Zo wil Brabant een steentje bijdragen aan de nationale Eiwitstrategie en de ambities van de provincie voor de landbouw- en voedselketen van morgen waarmaken. Die moet in Brabant volgens de provincie in 2030 de meest duurzame van Europa zijn en een positieve bijdrage leveren aan de Europese klimaatdoelstellingen en aan een gezonde leefomgeving.
Meer plantaardig eten
De provincie Noord-Brabant vindt het belangrijk dat er een verandering plaatsvindt in het dieet van de Brabanders: “De ambitie is dat we meer plantaardig gaan eten. We streven deze ambitie na, omdat we willen helpen Nederland meer zelfvoorzienend te maken in nieuwe en plantaardige eiwitten. Dat hebben we in 2022 vastgelegd in de Bean Deal. Deze hebben we met 55 andere partners uit de voedselketen ondertekend.”
Tegelijkertijd moet er voor Brabantse telers van eiwitrijke gewassen ook een gezond verdienmodel komen. “Om deze omschakeling te bereiken, zijn er veranderingen in de hele voedselketen nodig. De provincie stimuleert dit door bijvoorbeeld innovaties te versnellen bij ondernemers die bezig zijn met de eiwittransitie”, zegt de provincie.
Ook wil Brabant hiervoor de verhouding van het voedsel, die nu voor ongeveer 60 procent uit dierlijke eiwitten en voor 40 procent uit plantaardige eiwitten bestaat, in 2030 hebben omgedraaid naar de verhouding 60 procent plantaardige en 40 procent dierlijke eiwitten. Dit heet de eiwittransitie”, aldus de provincie. “En met de cateraar in het provinciehuis hebben we afgesproken dat er in het bedrijfsrestaurant meer gekookt gaat worden met bonen van dichtbij. Zo staan er vanaf deze week lupinebonen op het menu.”
Foto: Innovatiehuis De Peel
