De Peel heeft een primeur: dit jaar is in de Mariapeel voor het eerst in de geschiedenis een kraanvogel grootgebracht. Vanaf 2015 zijn er bijna jaarlijks koppels kraanvogels in de Peel gespot, maar nog nooit eerder kwam het tot een broedsucces. Het kraanvogelkuiken is inmiddels elf weken oud en laat zich steeds vaker zien in de omgeving van de Peel, onder begeleiding van de ouders.
Staatsbosbeheer is trots dat na eerdere vestiging van de kraanvogel in andere natuurgebieden, de markante vogel nu ook met succes een broedplek heeft gevonden in het zuiden van Nederland. De kraanvogel is een grote en opvallende vogel die wel 1,20 meter groot kan worden, met het kenmerkende ‘trompetter’ geluid.
Pleisterplaats
Het is geen onbekende verschijning voor de Peel, de vogel laat zich hier al jaren in grote groepen zien tijdens de vogeltrek in het voor- en najaar. Het natte hoogveenlandschap is een belangrijke rust- en pleisterplaats voor de kraanvogels. Eind vorige eeuw was de Groote Peel zelfs enkele decennia de enige plek waar de vogel in grote groepen aan land kwam tijdens de vogeltrek. In 2001 is het eerste kraanvogeljong in Nederland sinds mensheugenis geboren in het Fochteloërveen. Inmiddels broeden er meer dan 40 paartjes in ons land, vooral in het noorden.
Spannend
Helemaal als een verrassing kwam het broedsucces in de Peel niet, het gaat al jaren steeds beter met de kraanvogel in Europa. De verwachting was dan ook dat het op den duur tot broedsucces zou leiden. “Het was niet de vraag óf de kraanvogel zich zou vestigen als broedvogel in de Peel, maar vooral wanneer. Elk jaar was het weer spannend of het ze zou gaan lukken”, aldus boswachter Rick Verrijt.
Drie paren
In 2015 is er voor het eerst een parend stel kraanvogels waargenomen in de Deurnsche Peel, met daarop volgend broedpogingen in 2018. Nooit eerder kwam het echter tot het grootbrengen van een kuiken. Dit jaar zijn er maar liefst drie baltsende en parende kraanvogelkoppels gezien, waarvan er uiteindelijk één paar kuikens heeft grootgebracht. Het stel begon met twee kuikens, een van de twee heeft het helaas niet overleefd.
Hoogveen
Kraanvogels houden van uitgestrekte natte natuur, bij voorkeur hoogveen of natte heide. Het nest maken de vogels op een plek waar predatoren zoals een vos of wild zwijn niet bij kunnen komen. Vooral onder natte omstandigheden met een stabiel hoog waterpeil zijn er genoeg geschikte broedplekken. De afgelopen jaren hebben Provincies, Waterschappen en Staatsbosbeheer verschillende maatregelen getroffen om de kwetsbare hoogveen natuur te beschermen en vernatten. Dat lijkt nu dus zijn vruchten af te werpen, met de komst van de kraanvogel.
Rust
Om de broedende kraanvogels zoveel mogelijk rust te bieden heeft Staatsbosbeheer verschillende gebieden van de Peel extra afgesloten voor recreanten. Kraanvogels zijn namelijk extra gevoelig voor verstoring tijdens de broed- en kraamtijd. Een enkele voorbijganger kan er al voor zorgen dat de vogels het nest verlaten en niet meer terug komen. Als de jongen wat groter zijn en zelf kleine stukjes kunnen vliegen, zijn ze minder kwetsbaar maar nog steeds gevoelig voor verstoring. Het is daarom extra belangrijk om de kraanvogels met rust te laten en niet buiten wegen en paden te wandelen.
Foto: Jan van der Kam
