De Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel was tot en met vrijdag tien dagen lang het kloppend hart van de Europese luchtverdediging. Zo’n 15 NAVO-bondgenoten waren hier aanwezig voor de grootste luchtverdedigingsoefening van Europa. Het was voor het eerst dat ook Finland en Zweden deelnamen als nieuwe NAVO-lidstaten.
Bij de tweejaarlijkse oefening Joint Project Optic Windmill (JPOW) kwamen dit keer circa 700 militairen in actie op de voormalige start- en landingsbaan van de oude vliegbasis in Vredepeel. Op het terrein werd voor de digitale oefening een tentenkamp opgebouwd met meer dan 300 computers. Om alles operationeel te krijgen was twaalf kilometer stroomkabel en maar liefst 40 kilometer aan internetkabel nodig.
Beschermende koepels
Anderhalve week lang kregen de militairen tal van scenario’s op zich afgevuurd. Dat gebeurde voor het grootste deel virtueel, maar bepaalde elementen beoefenen de luchtverdedigers ook in de praktijk. Hoofddoel van JPOW is dat de luchtverdedigers alle technologie en systemen integreren. “Het geheel kan veel dreigingen namelijk beter het hoofd bieden dan elk systeem afzonderlijk. Een stelsel van systemen is in staat grotere gebieden af te dekken”, zegt Defensie.
Met deze werkwijze worden als het ware beschermende koepels gecreëerd over bepaalde gebieden. “Zo wenden ze alle vormen van luchtdreiging af. Maar die integratie is makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe groter de samenwerking, hoe meer afstemming en oefening dit vereist”, aldus Defensie.
Europese krijgsmacht
Met de huidige internationale verhoudingen is de kwaliteit van de Europese luchtverdediging op dit moment een veel besproken onderwerp. Sinds de uitspraken van de Amerikaanse president Trump is de noodzaak van een sterke Europese krijgsmacht snel groter geworden. De verdediging van ons continent tegen aanvallen vanuit de lucht speelt daarbij een belangrijke rol.
Daar hoort tegenwoordig ook de bestrijding van drones bij. Een onderdeel dat een prominente plaats had in de oefening in Vredepeel afgelopen week. Militairen hielden bij de training echter niet alleen rekening met inkomende vijandelijke vliegtuigen of projectielen, maar bijvoorbeeld ook met chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreiging. Daarnaast moeten ze niet alleen zichzelf beschermen, maar ook de civiele omgeving.
Hoogste militaire niveau
Nederland en Duitsland nemen met JPOW al tientallen jaren het voortouw op het gebied van luchtverdediging. De oefening is inmiddels uitgebouwd tot op het hoogste militaire niveau. Zo moeten de systemen niet alleen qua hardware aan elkaar gekoppeld kunnen worden, maar dient de informatie-uitwisseling bijvoorbeeld ook software-technisch mogelijk te zijn. En dan moeten alle luchtverdedigers nog eens dezelfde taal en procedures gebruiken.
“We kijken terug op een zeer succesvolle oefening. De afgelopen weken hebben onze teams uitzonderlijke toewijding, vaardigheid en samenwerking getoond in een complexe en dynamische omgeving”, zeggen de NAVO-bondgenoten na afloop van de oefening. “JPOW25 heeft opnieuw bewezen een waardevolle trainingsmogelijkheid te zijn, die onze operationele paraatheid heeft verbeterd en internationale partnerschappen heeft versterkt. De geleerde lessen en opgedane ervaringen zullen bijdragen aan onze toekomstige effectiviteit in lucht- en raketverdedigingsoperaties.”
Foto’s: Defensie/NATO/Leo Roos
