Ruim drie jaar stond molen De Volksvriend in Liessel noodgedwongen stil, maar sinds afgelopen zaterdag is hij weer officieel in gebruik en kunnen de wieken weer volop draaien. Burgemeester Greet Buter en wethouder Helm Verhees mochten de molen in werking stellen onder toeziend oog van de molenaars.
In 2021 bleek dat bij veel molens de roeden niet in orde waren en mogelijk konden afbreken. Dit zijn de ijzeren delen van de wieken. “In april van dat jaar heeft een extern bedrijf de roeden van De Volksvriend doorgemeten en bleken ook onze roeden niet meer betrouwbaar. Omdat het aanschaffen van nieuwe roeden een lang proces is, werd besloten om ook andere noodzakelijke werkzaamheden aan de molen uit te voeren”, vertelt molenaar Peter van Rongen.
Historisch verantwoorde mortel
In de zomer van dat jaar werd de molenromp opnieuw gevoegd, met oog voor de geschiedenis en oorspronkelijke staat van het bouwwerk. Van Rongen legt uit: “Dat is uitgevoerd met een historisch verantwoorde mortel, namelijk kalkmortel.” De oorlogsschade die na de Tweede Wereldoorlog was hersteld, was gedaan met afwijkende stenen en gemetseld met modernere cementmortel. “Het voegwerk van deze herstelde oorlogsschade is gedeeltelijk opnieuw aangebracht met cementmortel. De overige herstelde schade is met rust gelaten, zodat de historische ontwikkelingen aan de romp duidelijk te herkennen blijven.”
De bedoeling was eigenlijk om de ingangspoort en de grondkeringen te herstellen, maar omdat de muren in zeer slechte staat verkeerden, werd besloten om deze in hun geheel te vervangen. “Een deel van het probleem werd veroorzaakt door het verven van de stenen, waardoor is besloten de muren niet meer te verven en deze in de staat van voor 1988 te herstellen. Ook is boven beide poorten, voor en achter, een nieuw, veiliger hekwerk geplaatst”, zegt de molenaar.
‘Wiekenloos’
Door de renovatie moest de molen ook een aantal maanden ‘wiekenloos’ doorbrengen. In februari van dit jaar werden de oude exemplaren verwijderd en werden nieuwe roeden geproduceerd bij Wiekenfabriek Vaags in Aalten. “Dit is de ijzeren constructie waar molenmaker Adriaens uit Weert vervolgens de hekkens op heeft gemonteerd. Dat is het houtwerk dat op de roeden wordt aangebracht”, vertelt Van Rongen.
Halverwege april werden de nieuwe roeden geplaatst. Hiervoor kwamen in de Hoofdstraat onder andere een grote kraanwagen en diverse specialisten ter plaatse om de indrukwekkende klus te klaren. Daarna was het aan zeilmaker Koning in Leeuwarden om de nieuwe zeilen te maken voor de Liesselse molen. Die werden begin juli aangebracht. “De bedrijven die we voor dit project hebben ingeschakeld, zijn allemaal specialisten met jarenlange ervaring in hun vak. Het is echt een wereld apart”, aldus Van Rongen.
Gitzels-molen
De Volksvriend werd in 1903 gebouwd, maar stond toen nog bekend als de Gitzels-molen. Dit kwam doordat deze in opdracht van Peter Gitzels werd gebouwd aan de toenmalige Schoolstraat, de huidige Hoofdstraat. Het eigendom van de molen ging door de jaren heen over naar zoon Piet Gitzels en na de Tweede Wereldoorlog kwam hij in handen van molenaar Louw van Deursen. Deze verkocht het pand in 1966 aan gemeente Deurne, die de molen restaureerde.
Sinds 1972 wordt de bediening en het onderhoud van De Volksvriend uitgevoerd door vrijwillige molenaars. Op dit moment zijn dat Peter van Rongen, Toon van de Weijer en Hans Verbeek. Daarnaast is er vanuit Senzer iemand die het onderhoud van de tuin rond de molen verzorgt.
De molen is geopend op donderdag en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur. Meer informatie vind je op de Facebookpagina van De Volksvriend.
Foto’s: Peter van Rongen
