Veel Brabanders hebben last van een vaak onverklaarbare bromtoon. Ook in Deurne horen inwoners uit verschillende wijken hetzelfde lage dreunende geluid op verschillende momenten, zowel overdag als ’s nachts. Stichting LaagFrequent geluid (LFg) verzamelt dit soort klachten. Vorig jaar kwamen er 127 meldingen uit Brabant en daarmee staan we in de top drie van hoogst scorende provincies. Alleen uit Noord- en Zuid-Holland kwamen er meer klachten.
Dat verbaast Dave van Hattem uit Deurne niet. Hij hoort in Deurne regelmatig een bromtoon die hij niet kan thuisbrengen: “Je denkt in eerste instantie dat het iets is in je eigen huis. Maar als je dan niks gevonden krijgt, ga je verder zoeken en toen hoorde ik het buiten ook. Bij rondvraag bleek al snel dat het niet alleen bij mij in de wijk Heiakker gehoord wordt, maar bijvoorbeeld ook in de St. Jozefparochie.”
Transformatorhuisjes
Marcus Erasmus van de stichting LaagFrequent geluid bevestigt dat het niet een probleem is dat zich maar op één specifieke plaats manifesteert: “Het is een serieus onderwerp. Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld.” Na een nieuwsbericht van Omroep Brabant over bromtonen in Eindhoven met transformatorhuisjes als mogelijke oorzaak, stroomden bij de regionale omroep gelijksoortige meldingen binnen.
De meeste mensen kunnen geluiden horen met een frequentie tussen de 20 en 20.000 Hz. Bij laagfrequent geluid gaat het om een frequentie tussen de 20 en 125 Hz. Deze lage bromtonen kunnen zeer grote afstanden kunnen afleggen.
Scherp gehoor
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM) heeft de ene persoon meer last van laagfrequent geluid dan de andere. Het kan goed zijn dat maar één gezinslid of één bewoner in de straat er last van ondervindt. Mensen die er last van hebben kunnen volgens het RIVM een scherp gehoor hebben en meer horen dan andere mensen in hun omgeving.
Ook de Deurnese Dave van Hattem merkt dat mensen in zijn buurt niet altijd hetzelfde ervaren als hij: “Ik heb op social media een oproep gedaan om te onderzoeken of er meer mensen dezelfde bromtoon horen. Dan krijg je heel uiteenlopende reacties; van mensen die het ook ervaren tot personen die het bagatelliseren en roepen dat je je wel overal druk over kan maken en iets zinnigs met je leven moet gaan doen.”
Tussen de oren
Bij stichting LaagFrequent geluid kennen ze deze dooddoeners maar al te goed. Volgens LFg nemen sommige GGD-regio’s de klachten heel serieus, maar zijn er evengoed GGD’s die hinten dat het misschien wel tussen de oren zit en dat klagers zich maar een beetje meer moeten ‘ontspannen’
“Wij pleiten ervoor dat er wetenschappelijk onderzoek gedaan wordt. Wat zijn bronnen? Waar komt het vandaan? Waarom heeft de één er meer last van dan de ander? Er zijn mensen die er volledig aan onderdoor gaan”, legt Marcus Erasmus van de stichting LaagFrequent geluid uit. Dat het een serieus probleem is, blijkt wel uit het aantal meldingen. De stichting krijgt er 600 tot 800 per jaar binnen.
Tinnitus
Het is volgens Erasmus niet duidelijk of het gaat om mensen met een fysieke aandoening als oorsuizen of dat sommige mensen bepaalde tonen gewoon beter horen dan anderen. “Medisch specialisten zeggen dan dat het tinnitus is. Maar tinnitus wordt door mensen waargenomen als een hogere frequentie. Een hoge pieptoon”, aldus Marcus Erasmus. “Dat is het zeker niet”, zegt Van Hattem. “Het is een laag brommend geluid en het is ook niet voortdurende aanwezig.”
De Deurnenaar heeft al op verschillende manieren geprobeerd achter de oorzaak van de brom te komen: “In het begin wezen buurtbewoners op warmtepompen in de buurt, maar ik heb contact gehad met de woningbouwvereniging en in mijn omgeving zijn woningen daar nog niet mee uitgerust. Ook bij de gemeente heb ik geïnformeerd, maar konden ze mij niet verder helpen. Ik probeer op dit moment contact te krijgen met het bedrijf Eurofast in Deurne omdat verschillende mensen zeggen dat hun aggregaten flink wat geluid zouden kunnen produceren. Ik zou teruggebeld worden, maar dat is tot op heden niet gebeurd.”
Twee soorten
De meldingen van de bromtonen kunnen volgens Erasmus in twee soorten verdeeld worden: “Je hebt laagfrequent geluid dat je kunt meten met meetapparatuur. Zoals een windmolen die vijf kilometer verderop staat. Of een koelinstallatie van de supermarkt. Aan de andere kant horen we steeds meer verhalen dat mensen laagfrequent denken waar te nemen, maar het valt niet te meten. We kunnen niet zeggen wat het is. We kunnen alleen zeggen dat steeds meer mensen daar last van hebben.”
Wie het al te gortig wordt, kan eventueel een onderzoek aanvragen bij de gemeente. Erasmus: “Laagfrequent geluid dat ergens vandaan komt, is op te pikken met meetapparatuur. Dan kun je het achterhalen. Maar wij zien een toename van mensen die zonder resultaat metingen laten doen en toch een hinderlijke bromtoon blijven horen.”
Lees ook: Voor meest irritante bromtonen moet je in Brabant zijn: ‘Regent klachten’ – Omroep Brabant
Dit is waarom bromtonen zo moeilijk te vinden zijn:
Foto: Pexels