Een zelfportret van Hendrik Wiegersma uit 1959 was dinsdagavond één van de kunstvoorwerpen die werden besproken in het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch van AVROTROS. Presentator Frits Sissing en expert Paul van Rosmalen onderzochten het bijzondere huwelijkspresentje dat de Deurnese huisarts en schilder cadeau had gegeven aan de moeder van de huidige eigenaar.
“Mijn moeder was doktersassistente bij deze arts”, vertelt de man die het olieverfschilderij in bezit heeft en waar hij in het tv-programma de waarde van hoopt te horen. “Ik ken niet veel mensen die een zelfportret van hun werkgever thuis hebben hangen”, zegt presentator Frits Sissing lachend.
Markante persoon
Toen de moeder van de schilderijeigenaar trouwde in 1959, kreeg ze dit zelfportret van Hendrik Wiegersma. “Best opmerkelijk, om een zelfportret als huwelijkscadeau te geven’, concludeert Sissing. Expert van Rosmalen legt uit dat Wiegersma ook een heel markante persoon was: “Hij was ook bekend met kruidengeneeskunde, had een tuin met geneeskrachtige planten. En daar kon hij echt heel veel mee. Hij liet zich ook wel betalen door volkskunst van arme mensen, daardoor kreeg hij een grote verzameling.”
Met zijn vader is Paul van Rosmalen een keer bij Wiegersma thuis geweest, toen zijn vader iets aan hem had verkocht. Wiegersma gooide de briefjes geld op tafel en Pauls vader moest dat bij elkaar schrapen. “Dat typeerde Wiegersma: het was een zonderlinge, eigengereide huisdokter/kunstenaar. Hij hield niet zo van chique mensen en zei eens tegen zijn moeder: ‘van buiten bont, van binnen stront’”, vertelt Van Rosmalen.
Constant Permeke
De artistieke oorsprong van het schilderij van 50 bij 47 centimeter moet je volgens de expert zoeken in zijn vriendschap met Vlaming Constant Permeke: “Hij schilderde zeer tonalistisch, nooit vrolijk of licht, altijd sober. Het is een heel vrij realisme. Niet letterlijk de natuur volgen, maar de herkenning zoeken in expressiviteit.”
Geduldig en geïnteresseerd luistert de eigenaar van het kunstwerk naar de verhalen van Paul van Rosmalen over Wiegersma. Over zijn voormalige huis dat nu Museum De Wieger is, de streekroman van Toon Kortooms: Help! De dokter verzuipt, die het leven van Wiegersma beschrijft en natuurlijk over één van zijn zonen Friso Wiegersma; schrijver van het lied ‘het Dorp’ en partner van Wim Sonneveld.
5.000 euro
Hoewel de huidige eigenaar het zelfportret van Wiegersma nogal somber vindt en niet in zijn huiskamer wil hebben hangen, noemt expert Van Rosmalen het wel een werk van hoog artistiek niveau. “En kunnen we dat ook terugzien in de prijs?”, vraagt de presentator van Tussen Kunst en Kitsch zich af. Paul van Rosmalen zegt dat die lastig is te bepalen: “Hij heeft nooit geschilderd voor de markt. Hij schilderde voor zijn plezier en om een schilderij weg te geven.” Uiteindelijk spreekt de expert de verlossende woorden uit: “Het programma vraagt er nou eenmaal om, dat ik wel een prijskaartje noem. 5.000 euro”, besluit Van Rosmalen.
De uitzending met daarin de taxering van het zelfportret van Wiegersma terugkijken kan via npo.nl. In de aflevering die volgende week dinsdag 12 december wordt uitgezonden om 21.30 uur, is Tussen Kunst en Kitsch te gast in Museum Klok & Peel in Asten. Daar werden op 22 mei van dit jaar opnamen gemaakt voor het tv-programma van AVROTROS.
Foto: AVROTROS
