De rechtbank Oost-Brabant heeft donderdag veertien verdachten veroordeeld voor hun betrokkenheid bij in totaal acht drugslabs waaronder één in Neerkant. Vijf van de mannen zijn ook veroordeeld voor deelname aan een criminele organisatie die zich bezighield met de productie van synthetische drugs. De rechtbank heeft celstraffen opgelegd tot 12 jaar. Twee verdachten werden vrijgesproken.

Op verschillende momenten tijdens het onderzoek werden drugslabs van de bende aangetroffen in Neerkant, Someren, Lottum, Helmond en Eindhoven en in Oud-Turnhout, Merksplas en Peer in België. Een aantal van de labs was nog in opbouw.

Drugslab Heitrak
Het lab van de criminele organisatie bij een hoveniersbedrijf aan de Heitrak in Neerkant werd in februari 2021 ontdekt. Bij de inval hield de politie vijf mannen aan uit Eindhoven (37), Nijmegen (49), Helmond (43) en Deurne (40 en 57) die in 2023 al werden veroordeeld tot gevangenisstraffen oplopend tot 9 jaar. De 67-jarige hovenier Harry uit Neerkant die zijn terrein verhuurde, kreeg een jaar gevangenisstraf met aftrek van twee maanden voorarrest.

De politie kwam de locatie in Neerkant op het spoor nadat in november 2020 een onderzoek werd gestart onder de naam Baraga. Dit richtte zich op de productie en het verhandelen van synthetische drugs en deelnemen aan een criminele organisatie. Bij het onderzoek werd onder andere gebruik gemaakt van data van cryptocommunicatie, telefoontaps, observaties en opnamen in auto’s en op locaties.

Zestien verdachten
Na bijna twee jaar recherchewerk deed de politie op 17 en 18 oktober 2022 invallen in Eindhoven, Best en Oeffelt. Een groot aantal woningen van de verdachten werd doorzocht. Dit leidde uiteindelijk tot de aanhouding van zestien verdachten. De criminele organisatie waar de verschillende verdachten in meer of mindere mate deel van uit maakten, hield zich volgens de rechtbank in de breedste zin van het woord bezig met allerhande drugsdelicten. Het beramen en plegen van criminele activiteiten was dagelijkse kost, een normale gang van zaken. Het financiële belang van de organisatie stond hierbij altijd voorop.

Bij twee van de drugslabs zijn op basis van ontsleutelde berichten uit cryptotelefoons eerder niet ontdekte drugslozingen gevonden. Zo werd onder leiding van de hoofdverdachte een graafmachine gehuurd en werden bigbags met grind geregeld. Er werden gaten gegraven waarin op de bodem grind werd gestort, waarop meerdere vaten van 1000 liter werden geplaatst. In de vaten werden vervolgens gaten gemaakt en vanuit het lab liep een pijp rechtstreeks naar de vaten in de grond.

Zo gingen er daarna duizenden liters met drugsafval rechtstreeks de grond in. De provincie Noord-Brabant en de gemeente Someren hebben naar aanleiding hiervan een vordering ingediend die bij vier van de betrokken verdachten is toegewezen. In totaal gaat het tot nu toe om ruim 270.000 euro aan kosten.

Onbetwiste leider
De rechtbank ziet de 54-jarige El I. uit Eindhoven als onbetwiste leider. Gedurende een periode van ruim tweeëneenhalf jaar gaf hij leiding aan de criminele organisatie. De verdachte financierde de drugslabs en liet de direct uitvoerende taken rondom de voorbereiding en de productie van drugs over aan anderen die daarmee de meeste risico’s liepen. De rechtbank gaf hem donderdag een gevangenisstraf van 12 jaar.

Een 28-jarige verdachte uit Eindhoven is de oudste zoon van de 54-jarige leider. Hij was volgens de rechtbank zonder meer de rechterhand van zijn vader omdat hij goed was ingevoerd in de wereld van de synthetische drugs en een onmisbaar en volwaardig lid was van de organisatie. De zoon had geen kennis van het productieproces, maar verkocht drugs die zijn vader in de labs in Neerkant en Someren liet produceren. Daarnaast hield hij zich bezig met de inkoop van grondstoffen en het zoeken naar nieuwe productielocaties. Tot slot had hij ook verboden vuurwapens voorhanden. Hij gaat 8 jaar de cel in.

De broer van de 28-jarige verdachte en middelste zoon van de leider, een 25-jarige verdachte uit Eindhoven, was naar het oordeel van de rechtbank geen volwaardig lid van de criminele organisatie en wordt daarom vrijgesproken. Een 42-jarige verdachte uit Eindhoven is de broer van de leider. Hij had een kleinere rol in het geheel. Uit niets blijkt dat hij direct betrokken was bij de drugslabs of bij het eindproduct en hij had geen rechtstreeks contact met andere leden. Ook hij werd daarom vrijgesproken van deelname aan de criminele organisatie.

‘Oude rot in het vak’
Een 43-jarige verdachte uit Eindhoven die volgens het OM kan worden gezien als een ‘oude rot in het vak’, vervulde een belangrijke rol bij de drugsproductie en werd gefinancierd en geïnstrueerd door de leider. Hij produceerde MDMA in een drugslab in Lottum, hielp mee met voorbereidingen in het lab in Peer en in drugslabs in Oud-Turnhout en Merksplas maakte hij grote hoeveelheden metamfetamine. Ook maakte hij deel uit van de criminele organisatie.

Hij werkte veelal samen met een 49-jarige verdachte die geen deel uitmaakte van de criminele organisatie maar die wel betrokken was bij de locaties in Oud-Turnhout, Merksplas en Peer. De rechtbank legde aan de 43-jarige verdachte een gevangenisstraf op van 10 jaar en de 49-jarige verdachte kreeg 6 jaar.

Ook een 40-jarige verdachte uit Eindhoven mag volgens het oordeel van de rechter gezien worden als een ervaren kracht en was betrokken bij zowel de opbouw van verschillende drugslabs als bij het produceren van de drugs zelf. Hij legde daarbij verantwoording af aan de leider en was ook lid van de criminele organisatie. De 40-jarige verdachte kreeg een celstraf voor de duur van 9 jaar.

Chauffeur
Een 43-jarige verdachte uit Eindhoven die wordt gezien als de chauffeur van de organisatie en daarnaast werkte in de drugslabs in Neerkant en Peer kreeg een celstraf van 7 jaar. Hij werd op meerdere gebieden ingezet en maakte gedurende anderhalf jaar deel uit van de criminele organisatie.

Naast de leden van de bende werden er donderdag ook verschillende verdachten van buiten de organisatie veroordeeld. Een 51-jarige man uit Eindhoven is de zwager van de 54-jarige leider en opereerde gescheiden van hem. Hij gaf leiding aan het lab in Oud-Turnhout en stuurde vier andere verdachten aan. De rechtbank legde aan de 51-jarige verdachte een celstraf op van 4 jaar.

Loodseigenaren
Een andere 40-jarige verdachte uit Eindhoven luisterde vooral naar de bevelen van de leider en had een uitvoerende en praktische rol bij de drugslabs in Oud-Turnhout, Merksplas en Peer en voorbereidingen van een lab in Oeffelt. Hij draaide actief mee in de drugslabs en onderhield contacten met de leiders. Ook had hij de beschikking over een loods in Helmond die werd gebruikt als opslaglocatie voor spullen waarmee drugs kunnen worden geproduceerd. Hij gaat 9 jaar de cel in.

Een 31-jarige verdachte uit Den Bosch had volgens de rechter en het OM een voortrekkersrol rondom de voorbereiding van een drugslab in Oeffelt. Hij maakte daarbij ook gebruik van de loods in Helmond. Hij kreeg 4 jaar gevangenisstraf. Aan een 31-jarige man uit Eindhoven en een 23-jarige man uit Breda die tal van keren helpend en klussend werden gezien bij de loods in Oeffelt gaf de rechter donderdag 24 maanden cel.

Om de werkzaamheden zoveel mogelijk buiten het zicht van anderen te kunnen verrichten werden door de bende locaties in landelijk gebied gezocht. Hierbij werden eigenaren van schuren en loodsen onder druk gezet en bedreigd om hun medewerking te verlenen.

De twee verdachte loodseigenaren in dit onderzoek, een 58-jarige man uit Oeffelt en een 53-jarige man uit Venray, krijgen beiden een maximale taakstraf van 240 uur en een forse voorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden. Hierbij hebben hun proceshouding en hun persoonlijke omstandigheden een grote rol gespeeld.

Lees ook: Nieuwsdossier Drugslab Neerkant

Foto’s: Walter van Bussel/Pim Verkoelen