Sinds Defensie donderdag in een Kamerbrief duidelijk heeft gemaakt dat de zoektocht naar locaties voor uitbreiding van vliegruimte verder is teruggebracht en vliegbasis De Peel in beeld blijft, groeit opnieuw de bezorgdheid over de komst van F-35 gevechtstoestellen naar de Luitenant-Generaal Bestkazerne.

“De overheden in de Peel zijn zich bewust van de noodzaak om meer ruimte voor Defensie te creëren in Nederland. Maar duidelijk is ook dat de andere vraagstukken in het gebied zo groot zijn en zich zo opstapelen dat verdere uitbreiding van het militair gebruik ernstig gaat knellen”, zegt burgemeester Greet Buter van gemeente Deurne.

Vijf locaties
Defensie is op diverse plekken op zoek naar ruimte, onder andere voor de luchtmacht. Voor de uitbreiding van de jachtvliegcapaciteit worden vijf locaties genoemd. Dat zijn vliegbasis Woensdrecht, de voormalige vliegbasis De Peel en voor militair medegebruik van civiele luchthavens: Groningen Airport Eelde, Lelystad Airport en Twente Airport. Voor het trainen van tactisch luchttransport op een korte onverharde landingsbaan, de zogeheten dirtstrips, blijven vliegbasis Gilze-Rijen, militair luchtvaartterrein Deelen, vliegbasis De Peel en oefenterrein Leusderheide in beeld.

In de brief aan de Tweede Kamer staat dat Lelystad Airport overduidelijk het minste geluidsoverlast oplevert. De voormalige vliegbasis in Vredepeel en Groningen Airport Eelde volgen als minst slechte alternatieven op het gebied van geluidshinder. Dit betekent dat vliegbasis De Peel verder onderzocht wordt als mogelijke uitbreidingslocatie voor de jachtvliegtuigcapaciteit.

Defensie heeft eerder gemeld dat een combinatie van een dirtstrip en jachtvliegtuigen in elk geval niet mogelijk is. Ook speelt bij de eventuele keuze voor Vredepeel de ruimtebehoefte van de huidige gebruiker van de Luitenant-Generaal Bestkazerne een rol. Momenteel is daar het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC) gestationeerd.

Veiligheidssituatie
De reden dat er wordt gezocht naar uitbreiding van de ruimte voor Defensie heeft te maken met veiligheidssituatie in de wereld die is veranderd, zegt Luitenant-generaal Elanor Boekholt-O’Sullivan. Zij is plaatsvervangend directeur-generaal van het Directoraat-Generaal Beleid en heeft het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD) in haar portefeuille: “Defensie richt zich meer op het beschermen van Nederland en het grondgebied van NAVO-bondgenoten. Dat vraagt om meer militairen en materieel, maar ook om meer ruimte. Voor kazernes, opslagplaatsen, maar ook laagvlieggebieden voor helikopters en ruimte voor jachtvliegtuigen.”

Botsen
In onze regio vindt zowel op bestuurlijk als ambtelijk niveau overleg plaats tussen Defensie, de provincies Noord-Brabant en Limburg, samenwerkingsverband NOVEX de Peel en alle betrokken regiogemeenten. “Wederzijds bestaat begrip voor elkaars belangen, ook waar die met elkaar botsen”, legt burgemeester Buter uit.

Voor onder andere gemeente Deurne is de heropening van het militair vliegveld geen wenselijk scenario. “Dit beeld hebben de verschillende betrokken overheden in de Peelregio eerder bij het kabinet neergelegd en zullen we ook in de komende periode blijven onderstrepen. Het zorgt voor verstoring en staat op gespannen voet met onder andere leefomgevingskwaliteit, ecologie, economie en de enorme woonopgaven in de streek”, aldus Buter

Transparant
Luitenant-generaal Boekholt-O’Sullivan begrijpt de vrees van provincies, gemeenten en omwonenden over geluidsoverlast. Ook de zorgen van natuurorganisaties over het verstoren van de biodiversiteit en de vraag van boeren of hun vee nog wel kan blijven staan in de wei zijn bij de Luitenant-generaal bekend: “Al die zorgen snap ik. Aan Defensie de taak om zorgvuldig en transparant te zijn tijdens dit proces en duidelijk te communiceren.”

Hoewel militaire oefeningen tegenwoordig steeds beter met virtuele technieken kunnen worden nagebootst, is dat volgens Boekholt-O’Sullivan niet afdoende gezien de huidige verhoudingen in de wereld: “Waar we kunnen, traint de luchtmacht in het buitenland en in vliegsimulatoren, maar daar zit een grens aan. We kunnen onze militairen niet doorlopend naar het buitenland sturen. En niet alles is virtueel te trainen. We ontkomen er dus niet aan om ook op ons eigen grondgebied te trainen om datzelfde grondgebied te kunnen beschermen.”

‘Emoties lopen soms hoog op’
Dat de weerstand tegen de heropening van vliegbasis De Peel bij omwonenden groot is, bleek wel bij de diverse informatiebijeenkomsten die Defensie heeft gehouden. “De emoties lopen soms hoog op. Ik snap dat ook. Dat maakt het soms pittig voor de collega’s die aanwezig zijn. Terugkijkend op de bijeenkomsten tot nu toe, ben ik wel positief”, aldus Boekholt-O’Sullivan.

Ze merkt dat er ondanks de zorgen bij het overgrote deel van de mensen begrip is voor de noodzaak van extra locaties: “Wat voor hen het belangrijkste is, is dat zorgen serieus worden genomen en een besluit wordt genomen. Kan ik als omwonende starten met de verbouwing van mijn huis? Kan ik als boer dat weiland over een paar jaar nog wel gebruiken? Kortom, mensen willen duidelijkheid en perspectief.”

Volgens de Luitenant-generaal kan Defensie geen beloftes doen als het gaat om de uiteindelijke keuze voor de locaties: “Dat is aan het kabinet. Defensie is verantwoordelijk voor het proces. Dat doen we actief en transparant met oog voor de menselijke maat. Die komt soms heel dichtbij. Ik ontving een ansichtkaart met een foto van een prachtige boerderij. Achterop schreven de bewoners dat deze boerderij, hun huis, verdwijnt met de komst van een oefenlocatie. Dat raakte me. Het toont dat ‘Ruimte voor Defensie’ iedereen raakt.”

Lees ook: Nieuwsdossier – Heropening vliegbasis De Peel

Foto: Defensie