Maandenlang heeft ProRail getest bij de spoorwegovergang op de Binderendreef in Deurne met zogenoemde ShimLifts. Een kunststof wig die tussen de dwarsliggers en de spoorstaaf wordt geschoven en zo trillingen voorkomt. Maar bij de proef in Deurne bleek volgens de spoorwegnetbeheerder dat de geteste techniek niet het ei van Columbus was.
ProRail begon in Deurne met het meten van trillingen en de ligging van het spoor bij de overgang nog voor er iets aan het spoor veranderd was. “Daarna plaatsten we zestien Shimlifts onder het spoor aan beide kanten van de overweg. Drie maanden lang maten we trillingen op verschillende afstanden van het spoor. In de tussentijd zijn de ShimLifts bijgesteld”, zegt ProRail.
Wisselend beeld
De resultaten van de metingen lieten een wisselend beeld zien. “Trillingen door goederentreinen namen licht af. Het effect voor intercity’s was niet voelbaar. En sprintertreinen lieten een wisselend beeld zien. Al met al zorgen ShimLifts op de locatie in Deurne niet voor een duidelijke afname van trillingen rondom het spoor”, aldus ProRail. Eén van de ontwikkelaars van de kunststof wiggen zegt echter niet te geloven dat de trillingen bij correct gebruik niet afnemen: “Dat moet gewoon.”
Hoewel de spoorwegnetbeheerder dus geen duidelijk positief effect heeft gemeten, was de proef volgens ProRail niet zinloos: “Integendeel: experimenteren helpt ons de juiste technieken te vinden die spoortrillingen tegengaan. Dat een techniek niet het gewenste resultaat oplevert, is daarom ook belangrijke informatie. Wat we te weten zijn gekomen over trillingen: we kunnen de ligging van het spoor verbeteren, maar hoe stijf de ondergrond is, lijkt belangrijker voor het ontstaan van trillingen.”
Hobbel
Het probleem rondom spoorwegovergangen heeft te maken met het gegeven dat op die plek de ondergrond verandert. Een trein rijdt buiten die overgangen op een ondergrond van dwarsliggers en steentjes (ballast). Maar bij spoorwegovergangen ligt een verharde ondergrond. “Daardoor rijdt de trein als het ware over een hobbel. Het rijden over die hobbel zorgt ervoor dat de steentjes daar rondom wat in elkaar zakken. Het gevolg: de hobbel wordt nog hoger en de ligging van het spoor verslechtert”, legt ProRail uit.
De proef in Deurne was een vervolg op eerdere proeven met ShimLifts in enkele andere Brabantse gemeenten. Daar bleken de effecten ook onzeker. “We onderzoeken verder hoe we overgangen zo min mogelijk trillingen kunnen laten veroorzaken. Zo testen we de komende tijd vijf vernieuwende ideeën”, aldus de spoorwegnetbeheerder. “Door proeven te doen bouwen we kennis op over trillingen. Ook vinden we zo op verschillende locaties een techniek die trillingen bij de bron vermindert.”
De praktijkproef in Deurne is onderdeel van de Innovatieagenda Bronaanpak Spoortrillingen (IBS). ProRail voert dit vierjarig onderzoek uit in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het doel hiervan is om kennis op te doen om trillingen te kunnen voorspellen en maatregelen te ontwikkelen waarmee de spoorinfra en treinen minder trillingshinder veroorzaken.
Foto’s: ShimLift/archief DMG
