Naar aanleiding van het ongeval woensdag in het Limburgse Tienray waarbij een wagon van een passagierstrein ontspoorde na een botsing met een veegwagen, zijn de bezorgdheden van omwonenden langs het spoor in Deurne weer toegenomen. Omdat vorige week ook bekend werd dat vanaf eind 2024 tijdelijk twee keer zoveel goederentreinen door Deurne zullen komen, is het onderwerp opnieuw het gesprek van de dag.
Inwoners van met name de wijken Zeilberg, Koolhof en St. Jozefparochie maken zich al jaren ongerust over de giftreinen die soms op slechts 10 meter afstand van woningen voorbij denderen. Vorig week heeft de VVD raadsvragen gesteld over de verdubbeling van het aantal goederentreinen en over de stoffen die worden vervoerd door Deurne. “Heeft de gemeente een actueel rampenplan voor als er toch iets gebeurt?”, vraagt de fractie zich af.
Kranenmortel
Ook Anita Maassen van actiegroep (g)Een Frisse Toekomst heeft haar zorgen al meerdere keren geuit tegenover de gemeente, Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant en andere instanties. Daarbij gaat het Maassen ook vooral om de combinatie van de gevaarlijke stoffen die over het spoor worden vervoerd en de zorgwekkende stoffen die vlak naast het spoor op industrieterrein Kranenmortel worden verwerkt.
Domino-effect
“Kan de gemeente die veiligheid garanderen gezien de ligging van de Kranenmortel tegen de spoorlijn die overbelast is met transport van gevaarlijke stoffen, de cumulatie van industrieën op de Kranenmortel en het domino-effect in geval van een brand en de gasleiding die er vlak langs loopt? Wat nu in Limburg is gebeurd, kan hier ook gebeuren maar dan misschien met zo’n giftrein”, geeft Maassen aan.
Botsing graafmachine
Dat een aanrijding die vergelijkbaar is met het ongeval in Tienray niet ondenkbaar is in Deurne, bleek in april 2017. Toen kwam op de overweg aan de Griendtsveenseweg een goederentrein in botsing met een graafmachine. Ondanks de grote schade bij het ongeval, ontspoorde de trein daar niet en vielen er geen slachtoffers. Toch had dit bij een dergelijke botsing wel kunnen gebeuren. De graafmachine werd honderden meters meegesleurd en trok drie portalen van de bovenleiding mee. Die kwam daardoor verspreid over honderden meters op de grond terecht. Prorail geeft aan dat het steeds vaker bijna mis gaat op spoorwegovergangen en bij een kwart van de gevallen is vrachtverkeer betrokken.
Tekst gaat verder onder de video
Veiligheid niet op orde
In 2018 bleek nog dat in Deurne de veiligheidsmaatregelen langs de spoorlijn niet op alle punten orde waren. Voor de provincie reden om een uitgebreid onderzoek in te stellen waarbij aan Deurne en 28 andere gemeenten werd gevraagd om de veiligheid te verbeteren. Uit het Spoorveiligheidsrapport van de Provincie bleek toen dat 11 gemeenten een hoger risico hadden. Hier hoorde Deurne niet bij maar bijvoorbeeld Helmond wel waar daarom verder onderzoek werd gedaan.
Brandwerend glas
Hieruit bleek dat in sommige gebouwen langs het spoor de brandmeldinstallatie buiten gebruik was of dat een vluchtweg werd geblokkeerd. Verder waren de meeste gebouwen langs de spoorlijnen wel in orde en ook uitgerust met speciaal brandwerend glas en een ventilatiesysteem dat kan worden uitgeschakeld als er een gifwolk nadert.
Geen brandkranen
Op het terrein langs het spoor waren er juist een flink aantal zaken niet in orde. Zo ontbraken op verschillende plaatsen de zogenoemde opvanggoten; die moeten voorkomen dat een gevaarlijke vloeistof zich verspreidt. Op sommige plekken langs het spoor bleken geen brandkranen te staan en soms bleek het spoor slecht bereikbaar voor de brandweer.
Communicatie
Een ander probleem dat uit het onderzoek van de provincie naar voren kwam, was het ontbreken aan goede communicatie. Daarom hield de gemeente Deurne in december 2018 een steekproef onder omwonenden van het spoor waaruit een grote behoefte aan informatie bleek over hoe te handelen in het geval van een spoorincident. De ongeveer 1.700 inwoners die binnen 200 meter van het spoor wonen, ontvingen toen van de gemeente een zogeheten ‘spoorkaart’ waarin werd uitgelegd wat je moet doen als er een incident plaatsvindt met gevaarlijke stoffen op het spoor. Daarnaast werden inwoners gewezen op de website ophetjuistespoor.nl, waarop ook meer informatie te vinden is.
Angstgevoelens
Aansluitend op het onderzoek werd in 2020 door de gemeente gepeild hoe de risicocommunicatie was verbeterd. 80% van de ondervraagde bewoners gaf toen een voldoende aan de informatievoorziening. Uit diezelfde gegevens bleek dat de gevoelens van angst niet waren toegenomen door de uitgebreidere communicatie over de risico’s. Het percentage bewoners dat bang is voor een ongeluk met het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor in Deurne was zowel voor als na de risicocommunicatie 23%.
Zorgen
De vragen van de Deurnese VVD-fractie die vorige week werden gesteld, zijn intussen in behandeling genomen. Eerder deelde de Tweede Kamer de zorgen van de gemeentes waar de Brabantroute doorheen loopt en vanaf eind 2024 het goederentreinverkeer wordt verdubbeld. Bij het ongeval dat woensdag in Tienray gebeurde, kwamen een veegwagen en een passagierstrein met elkaar in botsing. De bestuurder van de wagen kwam hierbij om het leven, twee treinpassagiers raakten lichtgewond en de machinist liep hoofdletsel op.
