Bij omwonenden in Deurne is er al langere tijd bezorgdheid over de zware industrie op bedrijventerrein Kranenmortel. Die zorgen zijn sinds deze week flink opgelaaid nu blijkt dat het bedrijf Metabel op het industrieterrein vlakbij de woonwijken Zeilberg en Koolhof ook radioactief materiaal mag opslaan op de locatie aan de Ampèrestraat.

Bij navraag hierover bij de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS), antwoordt deze: “Metabel heeft inderdaad een vergunning voor handelingen met natuurlijke radioactieve stoffen. Die stoffen komen bijvoorbeeld voor in metalen waar Metabel mee werkt. De stoffen mogen ze 2 jaar op een veilige manier opslaan. Daarna moeten ze de stoffen afvoeren.” Het is niet duidelijk om hoeveel radioactief materiaal het gaat en of het bedrijf dergelijke stoffen op dit moment heeft opgeslagen.

Gezondheid en veiligheid
Anita Maassen van Actiegroep (G)een Frisse Toekomst (GFT) is geschrokken dat dit soort materialen op korte afstand van woningen mogen worden opgeslagen: “Ik heb al meerdere keren aan de gemeente en andere instanties laten weten dat wij de situatie zorgelijk te vinden. Vooral de combinatie van zeer zware categorieën industrie op het terrein zo dicht in de buurt van woonwijken baart ons ernstige zorgen. Nu ook nog eens blijkt dat er radioactieve stoffen mogen worden opgeslagen, is voor ons wel duidelijk dat de gezondheid en veiligheid van de inwoners van Deurne blijkbaar niet op de eerste plaats komt. Daarbij is het vergund in 2021, dus de politiek in Deurne heeft weer niet opgelet of erger nog; het toegestaan.”

Kernenergiewetvergunning
De ANVS in Den Haag dat erop toeziet dat de nucleaire veiligheid en stralingsbescherming in Nederland voldoet aan de hoogste eisen heeft in mei 2021 een kernenergiewetvergunning verleend aan Metabel in Deurne voor ‘het verrichten van handelingen met toestellen en materialen met van nature voorkomende radionucliden’.

Niet serieus genomen
Maassen die al sinds januari 2022 met Actiegroep GFT om aandacht vraagt voor de situatie, krijgt het gevoel dat de zorgen van inwoners niet serieus genomen worden. “We zijn nu al geruime tijd bezig om bij verschillende instanties te vragen om meer onderzoek naar vooral de combinatie van al deze potentieel gevaarlijke industrie zo dicht bij elkaar, maar wij moeten er nu zelf achter komen dat er vlakbij onze woonwijken ook eens radioactief materiaal mag liggen op die al gevaarlijke plek”, legt Maassen uit.

Milieu-categorieën
Op de meeste industrieterreinen in de gemeente Deurne zoals het nieuwe terrein van de Willige Laagt in Liessel, geldt standaard dat er bedrijven zich mogen vestigen in de milieu-categorie 2 tot en met 3.2. Maar op bedrijventerrein Kranenmortel zijn grote industriële bedrijven in de milieu-categorieën 4 tot en met 5.2 toegestaan.

Gevaarlijke plek
Vooral het gebied tussen de Energiestraat-Ampèrestraat-Voltstraat-Indumastraat is een kwetsbaar punt volgens Actiegroep (G)een Frisse Toekomst. Daar zijn bedrijven in die categorie 5.2 toegestaan die vergelijkbaar zijn met de gevaren van een kruit- of vuurwerkfabriek. “Precies op die al kritieke plek op ongeveer 500 tot 700 meter van bewoond gebied, mag dus ook gewoon radioactief afval opgeslagen worden. Dat lijkt me vragen om ongelukken met mogelijk hele vergaande en ernstige gevolgen”, zegt Maassen van de actiegroep.

Strenge regels
Aan de vergunning die de ANVS heeft verleend aan Metabel, zijn strenge regels en voorschriften verbonden. Hierin is te lezen dat de straling die door de vergunde handelingen wordt veroorzaakt ‘zo laag als redelijkerwijs mogelijk is’ moet worden gehouden. De multifunctionele individuele dosis mag in elk geval niet hoger zijn dan 10 microsievert per jaar. Een waarde die bijvoorbeeld ook wordt gehanteerd aan de terreingrens van kerncentrale Borssele. Dat gammastralingsniveau lag daar overigens volgens het RIVM in 2020 ver onder het toegestane maximum, namelijk op 1,2 microsievert.

Controle en handhaving
Maassen vind het niet meer dan logisch dat er strenge voorwaarden verbonden zijn aan het opslaan van radioactieve stoffen: “Regels stellen alleen maar iets voor als er ook gecontroleerd en gehandhaafd wordt. In de reportages van Zembla bleek afgelopen jaar dat de Omgevingsdienst niet altijd zo goed functioneert als zou moeten en die moeten daarop toezien. Dat terwijl ze zelf aangeven dat het hen aan mankracht en expertise ontbreekt.”

Gedoogbeschikking
Daarnaast wijst ze op een andere zaak die in 2001 aan het licht kwam in het tv-programma. Toen bleek dat de provincie Noord-Brabant een ondeugdelijke milieuvergunning had afgegeven aan het metaalrecyclingbedrijf OSBO dat tegenwoordig Metabel is. De hiaten werden volgens Zembla destijds opgelapt door middel van een gedoogbeschikking.

Niemand trad op
Het gevolg was dat elke instantie die bij de handhaving betrokken was zoals brandweer, milieudienst, politie en justitie niet meer wisten wat wel en niet mocht en niemand meer optrad. “Je wilt toch niet dat zoiets mogelijk opnieuw gebeurt maar deze keer met radioactief materiaal? En vooral zo dicht in de buurt van de grootste woonwijken van Deurne”, zegt Maassen.

Vergunning
Metabel is overigens niet het enige bedrijf dat ooit een vergunning heeft gekregen voor de opslag van radioactief materiaal in Deurne. Te Strake Surface Technology B.V. aan de Geyserstraat werd bijvoorbeeld in 2002 ook een vergunning verleend voor het voorhanden hebben en het toepassen van radioactieve stoffen.