Verschillende bewoners van huizen die dicht langs de spoorweg in Deurne staan, hebben last van trillingen in huis sinds er geluidsschermen zijn geplaatst in 2018. Pieter Veldhuijzen en Vera Peters wonen bijvoorbeeld aan de Amstel en denderen dagelijks hun bed uit als er een trein voorbijrijdt: “Vooral als er een goederentrein langs komt staat de tafel gewoon te trillen, je ziet je kopje koffie gewoon bewegen.”

Het leek zo mooi; de schermen zouden de geluidshinder van treinen in Deurne aanpakken maar door het ontwerp veroorzaken ze meer last dan dat ze goed doen. Wethouder Helm Verhees erkent in een interview op DMG Radio dat er een probleem is dat snel moet worden opgelost:  “We hebben dat aangekaart bij Prorail en hebben voor elkaar gekregen om daar onderzoek naar te doen. Dat is op verschillende locaties gebeurd en daarna hebben we een bijeenkomst gehad met een aantal bewoners die zich al eerder hadden gemeld.”

Pierewaaien
De reden dat de geluidsschermen zoveel trilling veroorzaken is volgens Veldhuijzen simpel: “Ze hebben ijzeren buizen 3 tot 4 meter de grond ingeslagen waartussen de geluidswerende panelen zijn bevestigd. Die palen staan in harde grond en gaan trillen als er een trein langskomt. Als een soort rimpeleffect wordt dan die trilling getransporteerd door de grond naar ons huis. Het is een beetje zoals bij het pierewaaien; je steekt een riek in de grond en die laat je trillen en die trillingen verspreiden zich dan rond de riek door de bodem.”

‘Nood is heel hoog’
Ans Rietstra, directeur operatie van ProRail erkent ook dat de trillinghinder serieus genomen moet worden: “De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat de nood bij omwonenden langs het spoor soms heel hoog is. Zij hebben veelvuldig aan de bel getrokken en er mede voor gezorgd dat het zoeken naar betaalbare en uitvoerbare maatregelen in een stroomversnelling is geraakt.”

Schade
Maar voor Pieter en Vera blijft het zolang er niet concreets wordt ondernomen, een situatie die veel overlast geeft: “Ik snap ook wel dat de gemeente hierin een tussenpartij is en dat zij afhankelijk zijn van Prorail maar het zou wel fijn zijn als er wat vaart achter wordt gezet. Want het is niet alleen dat de trillingen vervelend zijn, maar ze leveren ook schade op aan mijn huis.” De scheuren die ontstaan door de trillingen repareren, heeft Veldhuijzen al lang opgegeven: “Dan kan je aan de gang blijven. Ik heb het stucwerk al meerdere keren opnieuw geverfd maar even daarna heb je er al weer barsten en scheuren in zitten.”

‘Gebeurt echt wel wat’
Wethouder Verhees legt uit dat het voor de bewoners kan lijken alsof er niets gebeurt. “Dat is in werkelijkheid niet zo, er gebeurt echt wel wat. Ik heb bij Prorail aangegeven wat de importantie is voor onze bewoners dat dit zo snel mogelijk wordt opgelost. Maar je hebt te maken met een grote organisatie waarbij dit soort dingen moeten verlopen volgens de wegen die daarvoor bedoeld zijn.”

Wettelijk verplicht
De geluidsschermen weghalen is geen optie omdat Prorail wettelijk verplicht is de geluidshinder met die schermen tegen te gaan. “Maar wij zitten er ondertussen wel mee”, legt Pieter Veldhuijzen uit. “Wij wonen hier nu 26 jaar en ik persoonlijk kan niet echt zeggen dat we nu ineens minder geluid ervaren sinds die panelen er staan. Wel is het een feit dat we eerst geen hinder ondervonden van trilling en sinds de geluidsschermen er staan, wel.” Verhees van de gemeente Deurne legt uit: “De schermen afbreken kan dus niet omdat er wettelijk is vastgelegd dat mensen tot een bepaald maximum aan geluid mogen ervaren in de woonomgeving. Met de plaatsing van die schermen wordt dat binnen de perken gehouden.”

Pilot-projecten
Wat kan er dan wel om de trillingen weg te nemen? Wethouder Helm Verhees legt uit: “Er zijn door Prorail een aantal pilot-projecten gestart om trillingen tegen te gaan. Het is zaak dat we zo’n pilot zo snel mogelijk naar Deurne halen, dat hebben we ook aan Prorail aangegeven.”

Soorten hinder
Maar de vraag is vervolgens welke pilot er het beste kan worden ingezet in Deurne. Langs de 7000 kilometer spoor die ProRail beheert, liggen ongeveer 845.000 woonadressen binnen 300 meter van het spoor waar ruim 1,3 miljoen mensen wonen. Dat levert verschillende soorten hinder op waarbij Prorail voor elk specifiek geval moet bekijken wat de beste oplossing is. Daarvoor werkt ProRail samen met onder meer het RIVM en de TU in Delft aan het Innovatieprogramma Bronaanpak Spoortrillingen.

20 miljoen
ProRail heeft in 2020, twintig miljoen euro van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gekregen voor het zoeken naar slimme en betaalbare oplossingen om de overlast van trillingen tegen te gaan. Daarmee zijn een aantal ideeën uitgewerkt tot pilots waarvan er op de Brabant-route ter hoogte van Dorst, Rijen en Oisterwijk al een paar worden uitgevoerd. Maar niet op elke plek wordt dezelfde oplossing gebruikt om de trilling te verminderen.

Hydrokorrels
Pieter Veldhuijzen uit Deurne vindt dat er ook moet worden gekeken naar simpele alternatieven oplossingen. “Kijk ook eens naar andere plekken met andere oorzaken van trilling zoals bij een vliegveld of een snelweg die trilling veroorzaakt. Daar worden heel andere technieken gebruikt die in dit geval misschien ook werken. Ik heb iemand gesproken die werkt in de grondmechanica en die vertelde me dat er mogelijk een heel eenvoudige oplossing is. Omdat de grond hier hard is, wordt de trilling makkelijk getransporteerd. Als je nou een buffer tussen het spoor en de huizen legt in de vorm van een flinke sleuf met een doek er in en gevuld met hydrokorrels neemt de trilling al gigantisch af, is mij uitgelegd.”

Simpele oplossingen
“Er zijn goedkope en simpele oplossingen in beeld”, zegt wethouder Helm Verhees. “Dat hebben we ook aan Prorail overgebracht. We moeten echt zo’n pilot naar Deurne krijgen maar dat hebben we nog niet bevestigd gekregen. Bewoners hebben er pas iets aan als er echt iets gebeurt, dat beseffen wij bij de gemeente ook en dat benadrukken we ook telkens weer bij Prorail.”