Na ruim acht jaar tijd en talloze rechtszaken later, is er eindelijk een definitief eind gekomen aan het juridisch getouwtrek in het planschadeconflict tussen de gemeente Deurne en de gebroeders Van Osch over panden aan de Industrieweg.

Wat begon met een eis van 1.936.000 euro miljoen euro, werd na verloop van tijd 101.000 euro en is bij de einduitspraak van de Raad van State nog 36.140 euro. Dat bedrag moet de gemeente nu aan de eisers als planschadevergoeding betalen, plus de wettelijke rente.

Spoorzone
De geschiedenis van het conflict begint al in de tijd dat de plannen voor de Spoorzone werden ontwikkeld. Voor de herontwikkeling van het gebied worden bestemmingsplannen aangepast en die zouden er onder meer voor zorgen dat de broers Van Osch vanaf 2013 geen vrijmarkten meer zouden kunnen organiseren in hun panden.

1,9 miljoen euro
In mei van 2014 krijgt de gemeente dan ook twee verzoeken binnen om vergoeding vanwege zogenoemde planschade waarbij de gebroeders Van Osch claimden forse financiële schade geleden te hebben op twee locaties als gevolg van een wijziging van het bestemmingsplan. Ruim 1,9 miljoen euro eisten de twee broers Van Osch op basis van een concept-rapport van de Stichting Advisering Onroerende Zaken(SAOZ). Diezelfde adviseur kwam later met een lager definitief cijfer maar dat bedroeg nog steeds ruim 1,8 miljoen euro.

Onjuistheden
De advocaat van de gemeente Deurne gaf vervolgens aan dat er niets klopte van het taxatierapport en dat de gemeente na onderzoek uitkomt op een veel lagere waardevermindering van de terreinen aan de Industrieweg. “Omdat wij in het advies van Stichting Advisering Onroerende Zaken gebreken en onjuistheden meenden te constateren, hebben wij een tweede taxatie laten verrichten door Van den Berk en Kerkhof makelaars. Van den Berk en Kerkhof becijferde een bedrag van 101.000 euro”, zegt wethouder Marinus Biemans van gemeente Deurne.

Planschade
Het verzoek om vergoeding van planschade voor het perceel aan de Industrieweg 7 wordt uiteindelijk in juli 2019 in hoger beroep ongegrond verklaard maar daarmee was voor de gemeente Deurne het gevaar van een claim nog niet geweken. Want uit die uitspraak bleek dat er wél sprake is van planschade voor de locatie aan de Industrieweg 19. De mate waarin er sprake van schade zou zijn, moest volgens de rechter bepaald worden door de waarde van de vervallen gebruiksmogelijkheid te vergelijken met de waarde van de daarna toegestane gebruiksmogelijkheid.

Vrije markt
Er moest berekend worden wat de schade zou zijn die de gebroeders Van Osch zouden oplopen als ze op die plek geen vrije weekendmarkten meer mochten houden, vergelijkbaar met de vrije markten zoals die in Beverwijk en Cuijk. De berekening van de planschade is volgens de gemeente beperkt gebleven tot het houden van een dergelijke markt, omdat dit volgens de gemeente de enige activiteit is waartoe in het verleden een zogenoemde ‘concrete benuttingspoging’ ondernomen is. “Voor eventuele andere, ook vervallen, mogelijkheden is nooit een concrete benuttingspoging gedaan, waardoor daarvoor ook geen planschadevergoeding aan de orde kán zijn”, geeft de gemeente aan.

Kettingbeding
Daarnaast bleek dat door een privaatrechtelijk kettingbeding in de koopovereenkomst uit de jaren ’70, detailhandel verboden was op de locatie. “Dat heeft het college doen besluiten om in november 2019 de planschadevergoeding op nul euro te bepalen. Immers, als detailhandel privaatrechtelijk niet is toegestaan, zal een koper niets extra betalen voor de mogelijkheid om op die locatie ‘vrije weekendmarkten te mogen houden’”, legt de gemeente uit. Maar het zogenoemde kettingbeding bleek alleen van toepassing op een klein gedeelte van het perceel waardoor er alsnog sprake was van planschade.

Financieel risico
In november vorig jaar werd daarom in een tussenuitspraak de vergoeding van de planschade gesteld op 36.140 euro plus wettelijke rente. Bij de einduitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State op 6 juli is datzelfde bedrag overgenomen omdat de inhoudelijke standpunten van het college van de gemeente Deurne in stand zijn gebleven. Met deze einduitspraak is een einde gekomen aan een procedure, die meer dan acht jaar heeft geduurd en die lange tijd heeft gezorgd dat de zaak voor de gemeente als financieel risico werd gezien.