Zeven natuurverenigingen uit Noord-Brabant, Limburg en Friesland gaan samenwerken in hun verzet tegen de militaire vliegbases. In die drie provincies liggen op dit moment de enige twee operationele bases voor gevechtsvliegtuigen in Leeuwarden en Volkel en zijn er plannen voor de heropening van Vliegbasis de Peel in Vredepeel.

Om kennis te bundelen en elkaar te versterken door het delen van ervaringen, gaan de natuurorganisaties op een brede manier samenwerken. Ze willen hiermee ook een signaal afgeven aan betrokken gemeenten en aan Defensie.

Samenwerking
Op initiatief van Werkgroep Stop Vliegbasis de Peel uit Merselo zijn vrijdag 24 juni Natuur en Milieufederatie Limburg, Werkgroep Behoud de Peel, Stichting Behoud de Parel, Stichting Natuur en Rust, Stichting Gezond Leefmilieu Venray, Milieudefensie Leeuwarden en Stichting Groene ster bij elkaar gekomen om de samenwerking te bespreken.

Bezwaarschriften
Een belangrijk doel van deze bijeenkomst was het doornemen van de ingediende bezwaarschriften zodat natuurverenigingen uit Noord Brabant en Limburg straks goed voorbereid zijn. Medewerkers van Milieudefensie Leeuwarden en Stichting Groene ster Duurzaam uit Friesland gaven uitleg over de uitgangspunten, bezwaren, maar ook over de verwachtingen.

Natuurvergunning
“Het is niet iedereen bekend, maar bij de verleende natuurvergunning voor Vliegbasis Leeuwarden zijn een aantal zaken over het hoofd gezien. De natuurvergunning daar is door het LNV (ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit) aan Vliegbasis Leeuwarden verleend omdat Defensie ‘verworven rechten’ zou hebben. Er zou bij berekening van geluid mogen worden uitgegaan van de Europese referentiedatum 10 juni 1994”, geeft Werkgroep Stop Vliegbasis de Peel aan. Voor de vliegbasis in Vredepeel zal Defensie ook het proces naar een natuurvergunning moeten doorlopen.

Nieuwe methode
Op 13 januari 2022 is een nieuwe wijze van berekenen vastgesteld, die volgens de werkgroep niet door het LNV in Leeuwarden is toegepast: “De nieuwe methode is tot stand gekomen, omdat de eerdere methode niet correct was. Bij de beoordeelde aspecten stikstof en geluid valt op dat het LNV genoegen neemt met berekeningen in plaats van metingen. Er kan worden gemeten, want Vliegbasis Leeuwarden is al decennia in bedrijf. Bovendien zijn de berekeningen voor het LNV oncontroleerbaar omdat Defensie de relevante informatie zoals het aantal vliegbewegingen geheim houdt. Of er nu gemeten wordt of berekend, de uitstoot van stikstof mag niet gekoppeld worden aan geluidzones en -contouren.” Reden voor de natuurverenigingen uit Friesland om bezwaar te maken en in beroep te gaan om daarmee de werkelijke cijfers boven tafel te krijgen.

Geluidsruimte
Vliegbasis Leeuwarden en Volkel zijn momenteel de enige twee operationele bases in Nederland voor gevechtsvliegtuigen. Leeuwarden voor de F-35 en Volkel voor de F-16 die vanaf eind juni dit jaar geleidelijk wordt vervangen door de F-35. De ‘geluidsruimte’ van beide bases is ‘vol’ of ‘nagenoeg vol’. Ruimte voor uitbreiding is volgens Defensie niet beschikbaar.

De Peel
Heropening of reactivering van de in 1993 gesloten Vliegbasis de Peel die nu nog alleen een landmacht kazerne is, kan dit ruimtegebrek deels oplossen. “Je kunt je daarbij afvragen of een eerder verworven recht waar 30 jaar geen aanspraak op is gemaakt nog wel geldig is”, stelt de werkgroep uit Merselo.  Een Luchthavenbesluit is in ieder geval nodig om de reactivering mogelijk te maken. Het proces daarvoor is in 2019 formeel in gang gezet. Een natuurvergunning maakt deel uit van het luchthavenbesluit, met de nieuwe F 35 straaljagers, ook voor Vliegbasis Leeuwarden en Volkel.

Gematigd positief
Werkgroep Stop Vliegbasis de Peel heeft inmiddels met gemeenten gesproken over de nieuwe ontwikkelingen maar is nog slechts gematigd positief over het behaalde resultaat. De betrokken gemeenten hebben uitgesproken te gaan samenwerken en hebben Defensie een brief met vragen gestuurd, ook over stikstofuitstoot en geluidshinder maar volgens werkgroep is dat niet voldoende: “Met het alleen stellen van vragen aan Defensie kom je er niet. De werkgroep blijft onafhankelijk en hierin de gemeenten dus kritisch volgen.”